Tadeusz Friedrich (1903-1976)

2

Medale igrzysk olimpijskich

2

trener, jeden z najwszechstronniejszych szermierzy okresu międzywojennego, trzykrotny olimpijczyk (raz w roli rezerwowego – 1924), dwukrotny brązowy medalista w drużynie szablowej (1928, 1932).

Urodzony 7 lipca 1903 w Nowym Sączu, syn Seweryna (wyższego oficera armii austriackiej) i Ireny Kaczkowskiej uczęszczał do szkoły podstawowej i średniej w swej rodzinnej miejscowości, ale maturę otrzymał w Wiedniu, gdzie matka (wraz z drugim synem Juliuszem, późniejszym znanym dyplomatą, osobistym sekretarzem ministra Józefa Becka) szukała schronienia w czasie wojny. Powróciła do Polski (1920) i osiedliła się we Lwowie (mąż po pobycie w niewoli rosyjskiej na Syberii dołączył do rodziny dopiero po 7 latach). Tam Tadeusz Friedrich rozpoczął studia prawnicze (Wydział Prawa UJK) i kontynuował naukę szermierki (rozpoczętą w gimnazjum) w Lwowskim Klubie Szermierzy (1921-1934). Zadebiutował na mistrzostwach Polski we Lwowie (1924) zdobywając 5 m. we florecie i 7 w szabli. Pojechał także na IO do Paryża, gdzie był rezerwowym zawodnikiem drużyny szablowej. Od 1925 miał już stałe miejsce w drużynie narodowej.

W sumie był 9-krotnym mistrzem Polski: w szpadzie (1925-1926), szabli (1925, 1928) i florecie (1926, 1932-1935) oraz 2-krotnym drużynowym mistrzem Polski w szabli (1933-1934). Czterokrotnie startował w mistrzostwach Europy (1930-1931, 1933-1934), zdobywając wraz z kolegami w drużynowym turnieju szabli dwa brązowe medale (1930 Liege, 1934 Warszawa). Najwyższe trofea zdobył na IO. Dolegliwości kręgosłupa jednego z najlepszych i najwszechstronniejszych szermierzy międzywojnia sprawiły, że w 1936 (walcząc w barwach Warszawianki) zakończył karierę zawodniczą. We wrześniu 1939 wraz z Adamem Papée ewakuował się z Warszawy na wschód do Kowla. Powrócił jednak do Warszawy, gdzie pracował w banku. W Powstaniu Warszawskim walczył w formacjach cywilnych. Jesienią 1944 przeniósł się do Krakowa, gdzie zamieszkał na stałe.

Po wojnie włączył się w odbudowę sportu polskiego. Należał do inicjatorów (1945) reaktywowania Polskiego Związku Szermierczego. Był w nim kapitanem sportowym (1946-1956), a następnie działał w kolegium sędziów oraz komisji sprzętu. Podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie (1948) był  kierownikiem polskiej ekipy szermierczej. Pełnił obowiązki trenera w: Krakowskim Klubie Szermierzy, Budowlanych i Cracovii. Obok szermierki pasjonował się fotografią. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim OOP i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł 10 października 1976 w Krakowie, gdzie też na Cmentarzu Rakowickim został pochowany.

*1924 Paryż – rezerwowy.

*1928 Amsterdam: szermierka, szabla druż. – w grupie ćwierćfin. (4 druż.) Polacy pokonali W. Brytanię 11:5 i USA 9:7, w grupie półfin. (4 druż.) zwyciężyli Belgię 9:7 i Holandię 9:4 oraz przegrali z Włochami 0:16; w pojedynku o miejsca 1-4 Polacy ulegli Węgrom 2:14, a w spotkaniu o 3-4. msc pokonali Niemców 9:7 (Friedrich odniósł 4 zwycięstwa) zdobywając brązowy medal (zw. Węgry). Partnerami w drużynie byli: K. Laskowski, A. Małecki, W. Segda i J. Zabielski.

*1932 Los Angeles: szermierka, szabla druż. – w grupie półfinałowej (4 druż.) Polacy pokonali Meksyk 10:6 (3 zwycięstwa Friedricha) i Danię 9:5, w grupie finałowej (4 druż.) zwyciężyli USA 8:8 – w trafieniach 59:60 oraz przegrali z Włochami 1:9 i Węgrami również 1:9, zdobywając brązowy medal (zw. Węgry). Partnerami w drużynie byli: W. Dobrowolski, L. Lubicz – Nycz, A. Papée, W. Segda i M. Suski.

Bibl.: Słownik WF, 1996, z. 1, s. 90-91 (Ryszard Wryk); MES, t. 1, s. 168; Głuszek, Leksykon 1999, s. 190; Pawlak, Olimpijczycy, s. 71; Wryk, Akademicki, s. 244, 245, 247; Kronika sportu, s. 1001; Poczet polskich olimpijczyków, z. 1, s. 45-54; Łuczak, Szermierka w Polsce w latach 1945-1989, s. 34 i dalsze.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.