Zygmunt Weiss (1903-1977)




dziennikarz, sprinter, uczestnik igrzysk olimpijskich w Paryżu (1924), Amsterdamie (1928) i Olimpiady Obozowej w Gross Born (1944).

Urodzony 4 kwietnia 1903 w Warszawie, syn Eugeniusza (księgowy) i Apolonii z Poznańskich, otrzymał świadectwo dojrzałości w miejscowym Gimnazjum im. T. Reytana (1923), odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Piechoty w Ostrowie – Komorowie (1924-1925, od 1931 ppor. rez.) i studiował (1926-1932) na Wydziale Konsularno – Dyplomatycznym Szkoły Nauk Politycznych (absolutorium). Od najmłodszych lat interesował się sportem, a całe jego życie związane było z Warszawą. W roku 1921 wstąpił do drużyny rugbystów w klubie “Orzeł Biały”, ale rychło odkryto jego uzdolnienia do biegów, przeniósł się więc do AZS, któremu pozostał wierny do końca swego życia w Klubie Seniora. Eksplozja talentu sprinterskiego nastąpiła natychmiast. Już w pierwszym oficjalnym meczu międzypaństwowym Polska – Jugosławia -Czechosłowacja w Pradze (1922) reprezentował barwy narodowe (w sumie dostąpił tego zaszczytu do 1931 – 7-krotnie). Poza tym był: 27-krotnym rekordzistą Polski (w biegach od 100 do 400 i sztafetach) i 7-krotnym mistrzem kraju: 400 m (1924), 4 x 100 m (1924, 1927) i 4 x 400 m (1923, 1924, 1927, 1928) oraz zdobywcą 9 srebrnych i 4 brązowych medali na mistrzostwach Polski. Rekordy życiowe: 100 m – 11,0 (4 maja 1924 Warszawa), 200 m – 22.7 (28 maja 1924 Warszawa) i 400 m – 50.8 (2 sierpnia 1928 Amsterdam).

Startował 4-krotnie na Akademickich Mistrzostwach Świata (1924, 1927, 1928, 1930), gdzie wywalczył złote medale: 400 m, 4×100 m i  4×400 m (1924) i 2-krotnie otrzymał nominację olimpijską. Już jako student i zawodnik wykazał Z. Weiss duże uzdolnienia dziennikarskie (debiut 1927) przyjmując stanowisko kierownika działu sportowego “Wieczoru Warszawy” (29 stycznia 1929 – 31 sierpnia 1939). Był także współpracownikiem kilku pism: “Przegląd Sportowy”, “Sport Polski”, “Start”, “Sport Kolarski”, “Kronika Polski i Świata”. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 (III Batalion Obrony Warszawy na Targówku), a po kapitulacji w kilku obozach jenieckich na terenie Niemiec. W Arnswalde i Gross-Born redagował (ręcznie) “Przegląd Sportowy” (ponad 300 numerów) i był m. in. współorganizatorem zorganizowanej tam (1944) Olimpiady Obozowej (w imieniu swych kolegów składał przysięgę olimpijską oraz startował w biegu na 200 m i w sztafecie olimpijskiej). Po wyzwoleniu pracował w Referacie WF I Dywizji Pancernej gen. S. Maczka (wraz z T. Konopackim, A. Szenajchem i R. Wirszyłło) redagując rubrykę sportową w “Dzienniku Żołnierza” (organ I Dywizji Pancernej drukowany w Quakenbrueck).

Po powrocie do kraju (27 lipca 1947) został etatowym pracownikiem “Przeglądu Sportowego” (1 sierpnia 1947), gdzie zajmując się kolarstwem, podnoszeniem ciężarów i łyżwiarstwem szybkim z powodzeniem pisał aż do przejścia na emeryturę (30 kwietnia 1970). Był jedną z najbarwniejszych postaci w ponad 100-letnich dziejach polskiego dziennikarstwa sportowego. Sekretarz i skarbnik Klubu Dziennikarzy Sportowych SDP (1952-1977). Działacz sportowy (PZLA, PZKol). Autor książki Biegi krótkie (1948) i współautor (wraz z  W. Szkielą i B. Tuszyńskim) opracowania Pół wieku AZS (1962). Był odznaczony m. in. Krzyżem Kawalerskim OOP (1969) i Złotym Krzyżem Zasługi (1959). Zasłużony Działacz Kultury Fizycznej. Dwukrotnie żonaty: z Józefą Kamińską (1929-1950) i Sabiną Jadwigą Bąkowską (1952), znaną sportsmenką (koszykówka) z którą miał jedyną córkę Małgorzatę (1953).

Zmarł nagle w czasie pracy (relacje dla “Dziennika Ludowego” z kolarskiego wyścigu Dookoła Austrii) w Bad Ischl – 4 czerwca 1977.

*1924 Paryż: lekkoatletyka, 100 m – 5 m. w VII przedb. (5 zaw.) i z wynikiem 11.4 odp. z konk. (zw. H. Abrahams, W. Brytania – 10.6); 200 m – 3 m. w XIV przedb. (3 zaw.) i z czasem 23.4 odp. z konk. (zw. J. Scholz, USA – 21.6).

*1928 Amsterdam: lekkoatletyka, 400 m – 5 m. w przedb. (5 start.) odp. z konk. (zw. R. Barbuti, USA – 47.8); sztafeta 4×400 m – 5 m. w przedb. na 5 start. sztafet. (zw. USA – 3.14.2). Partnerami w sztafecie byli: K. Biniakowski, S. Kostrzewski i F. Malanowski.

Bibl.: Tuszyński, Sportowe pióra, s. 244-254; Słownik WF, 1977, z. 4 , s. 76-78 (Zygmunt Głuszek); Weiss  Z. Chociaż Weiss na szóstym torze … , “Lekkoatletyka” , 1976 (nr 5-12) , 1977 (nr 1-11); Od Adamczaka do Zasłony; Encyklopedia Statystyczna LA , s. 95- 96, 112-115, 142, 151; Głuszek, Leksykon 1999, s. 361; Pawlak, Olimpijczycy, s. 279; Wryk, Akademicki, s. 151 i dalsze; AMAW (akta personalne Z.  Weissa); Weiss Z., własny zapis biograficzny (1974, 1976), zbiory autorów.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.