Aleksy Antkiewicz (1923-2005)

2

Medale igrzysk olimpijskich

1
1

przydomek “Bombardier z Wybrzeża”, trener, pierwszy polski medalista olimpijski w boksie (Londyn, 1948), także medalista z Helsinek (1952).

Urodzony 12 listopada 1923 w Katlewie na Warmii (miał jeszcze trzech młodszych braci: Ryszarda, Henryka i Mieczysława) skąd rodzina Antkiewiczów przeniosła się do Gdyni (1926). Tam w remizie strażackiej na  Oksywiu zapoznał się z boksem podczas treningów miejscowego klubu Błękitni (1938). Po jego rozwiązaniu w 1939 roku przeniósł się do WKS Flota (trener Matuszewski), gdzie jeszcze przed wojną stoczył kilka walk pokazowych (m.in. Zygmuntem Chychłą i Bolesławem Iwańskim) oraz brał udział w meczach towarzyskich.

W czasie okupacji niemieckiej był przymusowym robotnikiem, m.in. “bauzugu” – warsztatu na kolejowych kołach naprawiającego zbombardowane tory. Wyzwolenie (VIII Armia Amerykańska) zastało go w obozie pracy w Burghausen, w Bawarii (maj 1945). Przypomniał sobie o boksie staczając kilka pojedynków z czarnoskórymi Jankesami. Do Polski wrócił przez Czechosłowację (Pardubice). Rodzina przeżyła wojnę w komplecie.

Wrócił też do boksu w klubie Grom Gdynia (1945), gdzie spotkał trenera Brunona Karnatha, potem była Kotwica (1946), a następnie Milicyjny Klub Sportowy Gdynia (1946-1948), który po przeniesieniu do Gdańska przekształcił się w Gwardię (1949-1955), w której walczył do zakończenia kariery (6 lutego 1955). Od początku wyróżniał się niezwykłą bojowością, odwagą, żelazną kondycją i silnymi uderzeniami z obu rąk (szczególnie jednak z prawej), toteż szybko otrzymał prasowy przydomek “Bombardier z Wybrzeża”.

Boksował w kategoriach od piórkowej do lekkopółśredniej. Większość walk wygrywał przed czasem. Tytuły mistrza Polski wywalczył 4-krotnie w wadze piórkowej (1947-1950) i raz w wadze lekkiej (1951). Pierwszy raz zaakcentował swoją supremację w kraju już w 1947 w Katowicach. Wygrał wtedy z Antonim Czortkiem, Stanisławem Woźniakiewiczem oraz Tadeuszem Możdżyńskim i przez ko w III rundzie z Michałem Janowczykiem. 13-krotny reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych 1946-1954 (6 zwycięstw i 7 porażek), był też 4-krotnym uczestnikiem mistrzostw Europy (1947, 1949, 1951, 1953) podczas których zdobył tylko jeden medal brązowy. Było to podczas pamiętnych mistrzostw w Warszawie (1953), kiedy po zwycięstwach nad Rumunem Fiatem i Anglikiem Hinsonem, przegrał w półfin. z przyszłym mistrzem Europy Władimirem Jengibarianem (ZSRR). “Weteran” polskiej ekipy pięściarskiej (miał już wtedy 29 lat) wypadł znakomicie i walkę o złoty medal przegrał tylko w oczach sędziów.

Antkiewicz nigdy nie mógł odżałować bezpowrotnie utraconej szansy. W sumie w latach 1945-1955 stoczył 250 walk odnosząc 215 zwycięstw (w tym ponad 50 przez nokaut), 8 remisów i 27 porażek. Absolwent Oficerskiej Szkoły Milicji (major) był po zakończeniu kariery sportowej trenerem Wybrzeża Gdańsk (aż do przejścia na emeryturę w 1973). Przejął tam schedę po Brunonie Karnacie, a jego podopieczni i wychowankowie (m.in. H. Dampc, Wojciechowski, Drucis, Skrzypczak, Grajewski, Fabich i Adach) odnieśli wiele indywidualnych i zespołowych sukcesów. Od początków lat siedemdziesiątych połączył swe losy (sportowe i życiowe) ze Słupskiem. Miejscowych Czarnych wprowadził nie tylko do I ligi, ale – co sprawiło mu największą satysfakcję – jego wychowanek Kazimierz Adach na IO w Moskwie (1980) zdobył podobnie jak on przed 32 laty – brązowy medal olimpijski. Zasłużony Mistrz Sportu odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim OOP, był najlepszym sportowcem Polski w plebiscycie czytelników “PS” (1948), laureatem nagrody im. Aleksandra Rekszy (1989) i medalem Europejskiej Federacji Boksu Amatorskiego.

Zmarł 3 kwietnia 2005 roku w Gdańsku w wieku 81 lat.

*Londyn 1948: boks, w. piórkowa – w elim. pokonał na punkty Leona Traniego (Filipiny) i Garcia Arcilę (Peru), w ćwierćfin. zwyciężył  Bung Nan Su (Korea), a w półfin. przegrał z Ernesto Formentim (Włochy). W pojedynku o 3. msc (wtedy nie przyznawano jeszcze dwóch brązowych medali) wygrał z Francisco Nunezem (Argentyna) zdobywając brązowy medal (zw. Ernesto Formenti Włochy). Było to historyczne wydarzenie (13 sierpnia 1948) dla polskiego olimpizmu i naszego boksu: pierwszy po II wojnie światowej i jedyny w Londynie (1948) medal olimpijski Polaków oraz pierwszy medal olimpijski dla naszego pięściarstwa. Stał się on początkiem dalszych wspaniałych zwycięstw, które przyniosły w XX wieku osiem (8) złotych medali (Chychła, Paździor, Grudzień, Kulej (2), Kasprzyk, Szczepański, Rybicki).

*Helsinki 1952: boks, w. lekka – w elim. wygrał 3:0 z Benjaminem Enriquezem (Filipiny), w drugiej kolejce pokonał 3:0 Hansa Wernera Wohlersa (RFN), w ćwierćfin. zwyciężył 3:0 Frederica Reardona (W. Brytania), w półfin. wygrał ko. 1 r. z Georghe Fiatem (Rumunia), a w finale przegrał 1:2 z Aureliano Bolognesim (Włochy) zdobywając srebrny medal.

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 149; Gebert, Poczet olimpijczyków, s. 18-23; Kurzyński, Tysiąc wspaniałych (2), s. 11-12; Zmarzlik, Bij mistrza, s. 82-92 i 198; Sportowcy XXX-lecia, s. 178-186; Skotnicki, Od Olimpii do Atlanty, s. 178, 181; Duński, Od Paryża, s. 21-22; Osmólski, Leksykon boksu, s. 11; Pawlak, Olimpijczycy, s. 22; Gebert, Bombardier, Gdańsk 2003; Żochowski R., Pół wieku temu “bombardier” był pierwszy, “Bokser”, 1998, nr 9; “Bokser” z wizytą u “Bombardiera z Wybrzeża” Aleksego Antkiewicza, “Bokser”, 2002, nr 4.