nauczycielka, trenerka, czołowa reprezentantka “elbląskiego zagłębia łyżwiarskiego”, multimistrzyni i rekordzistka Polski, srebrna medalistka mistrzostw świata, zdobywczyni brązowego medalu olimpijskiego w amerykańskiej Dolinie Indianki (1960).
Urodzona 1 kwietnia 1931 w Zieluniu koło Mławy, córka Stanisława i Heleny, absolwentka Liceum Pedagogicznego w Kwidzynie (1950), łyżwiarka szybka (159 cm, 51 kg), reprezentantka klubów elbląskich: Stali (1950-1955), Turbiny (1956-1958) i Olimpii (1959-1972), wychowanka twórcy “elbląskiego zagłębia łyżwiarskiego” Kazimierza Kalbarczyka. Jej droga życiowa wiodła z Zielunia przez Pułtusk, Radzymin, Warszawę (Powstanie 1944), Pruszków do Kwidzynia, a po skończeniu szkoły z tzw. nakazem pracy znalazła się w Elblągu, gdzie była nauczycielką w szkole podstawowej. Grała w siatkówkę, uprawiała lekkoatletykę, ale na początku lat pięćdziesiątych sportową atrakcją elbląskiej młodzieży było łyżwiarstwo. Za sprawą Kazimierza Kalbarczyka każdy musiał, przynajmniej spróbować jazdy na panczenach. Mała, skromna, ale zawsze uśmiechnięta, ambitna i chętna do wysiłku młoda nauczycielka z podstawówki też “tylko” spróbowała. I została wierna łyżwiarskiemu wyczynowi przez ponad… 20 lat.
Piękna kariera, szczęśliwa (bez kontuzji), pełna wielkiej pracy, ale także niesamowitych przeżyć i przygód, startów i rekordów, godna jest przypomnienia. Jednak to co w niej najbardziej nas interesuje (a jest to także fakt bardzo istotny w 80-letniej historii łyżwiarstwa szybkiego w Polsce) to dzień, a konkretniej niedziela 21 lutego 1960. Tego dnia na torze olimpijskim w dalekim, amerykańskim Squaw Valley łyżwiarki walczyły o medale na dystansie 1500 m. W siódmej parze, wystartowała przyjaciółka i rywalka Pilejczykowej (tylko o równy miesiąc młodsza) – Elwira Potapowicz -Seroczyńska. Pojechała rewelacyjnie! Pokonała nie tylko Amerykankę Jeanne Omelenczuk, ale uzyskała także najlepszy czas dnia. Kolejne zawodniczki, nawet mistrzyni olimpijska z poprzedniego dnia na 500 m słynna Helga Haase nie mogły czasu Polki poprawić. Na lodzie pozostała tylko jedna, ostania para: fenomenalna, potężna Rosjanka Lidia Skoblikowa i wicemistrzyni świata (sprzed miesiąca, na 1000 m w Oestersund) Helena Pilejczyk.
Po latach wspominała: “Wiedziałam, że jestem w wielkiej formie, po wyniku Elwiry widać było, że po prostu jesteśmy świetnie przygotowane przez trenera właśnie na ten, najważniejszy w całej karierze start. Ruszyłam jak do sprintu. Przez półtora okrążenia jechałyśmy idealnie równo, ruch w ruch, krok w krok. Na kolejnym wirażu objęłam prowadzenie… Ale Skoblikowa jakby włączyła dodatkowe zasilanie i zaczęła się oddalać, pięć, dziesięć, piętnaście metrów. Zebrałam wszystkie siły i przyspieszyłam. Byłam znów coraz bliżej… Niestety meta znajdowała się już za blisko. Kiedy podano nasze czasy aż krzyknęłam z radości. Lidia ustanowiła nowy rekord świata, ale ja, mając tak świetną partnerkę uzyskałam trzeci czas! Jestem trzecia! Mam medal! Rzuciłyśmy się z Elwirą sobie w objęcia. Ona ma srebro, a ja brąz! Cóż za cudowny dzień!”. Rzeczywiście. Nigdy się już później nie powtórzył. W całym 80-leciu. Żadnej polskiej łyżwiarce. Tym chętniej przypominamy karierę brązowej medalistki olimpijskiej.
37-krotna mistrzyni Polski na 500 m (1954, 1956, 1958, 1962, 1964), 1000 m (1956-1958, 1962, 1971), 1500 m (1955-1958, 1962-1964, 1968-1969, 1971), 3000 m (1956-1958, 1962, 1968-72), w wieloboju (1956-1958, 1962, 1969, 1971) i w sztafecie 4×1000 m (1952-1953) i 5-krotna wicemistrzyni Polski w wieloboju (1954, 1961, 1963, 1965, 1970). Srebrna medalistka MŚ 1960 Oestersund (1000 m). Uczestniczka MŚ: wielobój, 1957 Imatra: 9. msc, 1958 Kristinehamn: 5. msc, 1960 Oestersund: 5. msc, 1961 Tonsberg: 7. msc, 1962 Imatra: 14. msc, 1963 Karuizawa: 24. msc, 1969 Grenoble: 23. msc, 1971 Helsinki: 26. msc; 500 m, 1958 Kristinehamn: 6. msc, 10000 m, 1958 Kristinehamn: 6. msc; 1500 m, 1958 Kristinehamn: 7. msc, 1960 Oestersund: 5. msc, 1961 Tonsberg: 5. msc, 3000 m, 1957 Imatra: 7. msc, 1958 Kristinehamn: 8. msc, 1960 Oestersund: 5. msc, 1961 Tonsberg: 5. msc. Międzynarodowa mistrzyni Czechosłowacji. 40-krotna rekordzistka Polski: 500 m – 6 x (od 54.10 w 1954 do 48.20 w 1960), 1000 m – 6 x (od 1.46,40 w 1955 do 1.35,80 w 1960), 1500 m – 5 x (od 2.46,00 w 1955 do 2.37,10 w 1960), 3000 m – 11 x (od 6.14,00 w 1954 do 5.15,20 w 1969), 5000 m – 1 x (10.06,20 w 1955), wielobój mały – 11 x (od 220,433 w 1955 do 199,766 w 1971).
W 1972 wycofała się z czynnego życia “startowego”, a nie sportowego, bo jak stwierdziła “prawdziwy wojownik nie składa nigdy broni”. Wróciła do pracy pedagogicznej i trenerskiej w elbląskiej Olimpii, a później CWEKS Orzeł. Jej wychowankami byli m.in.: M. Maślanka, M. Tomporowska, C. Tłustochowicz i olimpijka E. Wasilewska. Utrzymuje wciąż stały kontakt (czynny) z łyżwiarstwem. W 1997 zdobyła na torze w Berlinie złoty medal w wieloboju, w kategorii powyżej… 65 lat. Kiedy podczas uroczystości jubileuszowych w 2001 (80-lecie PZŁS) proponowano jej musującego szampana, odpowiedziała: “Nie mogę złamać reżimu treningowego. Za miesiąc wybieram się do Kanady na mistrzostwa świata weteranów, muszę być w formie!”. I dotrzymała słowa. Tym razem wygrała w kategorii… 70-latków. Nie widzi w tym nic specjalnego. To tylko kwestia higieny życia. Prawdziwy sportowiec nigdy nie powinien kończyć kariery – powiedziała. Zasłużona Mistrzyni Sportu, odznaczona m.in. Srebrnym i Brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżem Kawalerskim OOP.
Zmarła 12 listopada 2023 roku w wieku 92 lat.
*1960 Squaw Valley: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 12. na 23 start. z czasem 48.2 (zw. H. Haase, NRD – 45.9); 1000 m – 5. na 22 start. z czasem 1.35,8 (zw. K. Gusiewa, ZSRR – 1.34,1); 1500 m – 3. na 23 start. z czasem 2.27,1 zdobywając brązowy medal (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 2.25,2); 3000 m – 6. na 20 start. z czasem 5.26,2 (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 5.14,13)
*1964 Innsbruck: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 23. na 28 start. z czasem 50.1 (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 45.0); 1000 m – 15. na 27 start. z czasem 1.39,8 (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 1.33,2); 1500 m – 25. na 30 start. z czasem 2.38,3 (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 2.22,6); 3000 m – 26. na 28 start. z czasem 5.47,3 (zw. L. Skoblikowa, ZSRR – 5.14,9).
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 300; Pawlak, Olimpijczycy, s. 204; MES, t. 2, s. 258; Porada, Igrzyska, s. 847, 858; Iskier przewodnik, s. 376; Tajner, Legendy, s. 133-136; Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 134, 316, 329, 331, 333; Łyżwiarski jubileusz, s. 97-101, 274; Duński, Od Paryża, s. 690-691; Wywiad środowiskowy.