Józef Rysula (1939-2020)


narciarz-samotnik, jeden z najlepszych polskich biegaczy lat sześćdziesiątych, 20-krotny mistrz Polski, olimpijczyk ze Squaw Valley (1960), Innsbrucku (1964) i Grenoble (1968).

Urodzony 13 marca 1939 w Kościelisku, syn Stanisława i Heleny Gąsienicy, wykształcenie podstawowe, rolnik, kierowca, narciarz-biegacz (166 cm, 60 kg), reprezentant SNPTT Zakopane (1954-1973). Bardzo oryginalny człowiek i zawodnik. Nosił włosy jak podwładni Janosika, miał także orle rysy twarzy i charakter prawdziwego zbójnika. Podobnie jak Janusz Kusociński lubił indywidualną, samotną zaprawę realizując koncepcję treningową (głównie kondycyjną) Józefa Zubka.

Uwielbiał biegi nad reglami i samotne wędrówki w górach. Własna filozofia życia, treningu i startów pozwoliła mu wywalczyć wiele zwycięstw, ale nie zaprowadziła na podium światowych imprez, choć początek kariery był imponujący. W 1959 stał się rewelacją zawodów w Holmenkollen, kiedy wygrał bieg juniorów na 10 km, a rok później, też w markowych zawodach w szwajcarskim Le Brassus (walczył o nominację olimpijską do Squaw Valley) stoczył pasjonujący, wspaniały pojedynek (15 km) ze znakomitym Finem Eero Maentyrantą.

Mimo małego doświadczenia, już podczas IO w USA (1960) świetnie pobiegł w sztafecie wyprowadzając ją (biegł na drugiej zmianie) na trzecią pozycję (ostatecznie była 6.). Odniósł jeszcze potem sporo zwycięstw i sukcesów, ale najczęściej (bo nie zawsze) były one dalekie od oczekiwań (szczególnie na arenie międzynarodowej).

Karierę tego niewątpliwie utalentowanego zawodnika przerwała kontuzja stawu biodrowego (1973). 20-krotny mistrz Polski w biegu na 15 km (1959-1961, 1964, 1966-1969, 1971, 1973), 30 km (1965, 1968, 1974) i w sztafecie 4 x 10 km (1960-1961, 1963-1966, 1968). 7-krotny wicemistrz kraju: na 15 km (1963), 30 km (1966) i w sztafecie 4 x 10 km (1967, 1969, 1971-1973). Uczestnik MŚ: 1962 Zakopane: 24 m. (15 km), 7 m. (4×10 km); 1966 Oslo:23 m. (15 km), 23 m. (30 km), 7 m. (4×10 km); 1970 Szczyrbskie Jezioro: 35 m. (15 km), 11 m. (4×10 km). 4-krotny medalista Mistrzostw Armii Zaprzyjaźnionych: 1965 Kawgołowo: 2 m. (4×10 km), 1967 Obersdorf: 3 m. (15 km), 3 m. (30 km), 1 m. (4×10 km) i 3-krotny medalista Spartakiady Armii Zaprzyjaźnionych: 1969 Szpindlerowy Młyn: 3 m. (15 km), 2 m. (4×10 km); 1971 Zakopane: 2 m. (4×10 km). Zdobywca Pucharu Kurikkali (1960 -4 x10 km). 6-krotny zwycięzca Memoriału B. Czecha i H. Marusarzówny (1959-1969) i 4-krotny triumfator Biegu Sylwestrowego w Zakopanem (1964, 1967-1969).

Zasłużony Mistrz Sportu odznaczony m. in. złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Zmarł w wieku 81 lat w Zakopanem 23 listopada 2020 roku.

*1960  Squaw Valley: biegi narciarskie, 15 km – 18 m. na 54 start. z czasem 54.13,3 (zw. Norweg H. Brusveen – 51.55,5);  4 x 10 km – 6 m. na 11 start. z czasem 2:26.30,8 (zw. Finlandia – 2:18.45,6). Partnerami R. w sztafecie byli: J. Gut  Misiaga, A. Mateja i K. Zelek.

*1964 Innsbruck: biegi narciarskie, 15 km – 21 m. na 75 start. z czasem 54.09,4 (zw. Fin E. Maentyranta – 50.54,1) 30 km – 24 m. na 70 start. z czasem 1:38.29,1 (zw. Fin E. Maentyranta – 1:30.50,7); 4 x 10 km – 8 m. na 15 start. z czasem 2:27.27,0 (zw. Szwecja – 2:18.34,6). Partnerami R. w sztafecie byli: E. Budny, J. Gut Misiaga i T. Jankowski.

*1968 Grenoble: biegi narciarskie, 15 km –  21 m. na 75 start. z czasem 50.38,5 (zw. Norweg H. Groenningen – 47.54,2); 50 km – 21 m. na 51 start. z czasem 2:35.30,9 (zw. Norweg O. Ellefsaeter – 2:28.45,8).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 314-315;  Pawlak, Olimpijczycy, s. 221; MES, t. 2, s. 364; Porada, Igrzyska, s. 847, 858, 868; Fischer, Kronika, s. 251-254; Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 181-182, 387; USC Kościelisko, AU 9/1939/K.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.