Leon Jensz (1915-1992)




ps. “Leosz”, żeglarz Yacht Klubu Polski, uczestnik IO Berlin (1936) w olimpijskiej klasie jednoosobowej, konspirator żeglarski na Wiśle, uczestnik Powstania Warszawskiego (1944).

Urodzony 15 czerwca 1915 w Chabarowsku (Daleki Wschód), syn Aleksandra (budowniczy kolei z  Białegostoku) i rodowitej kozaczki Marii Piskun (z Chabarowska). Stosunkowo późno otrzymał świadectwo dojrzałości w Warszawie (gimnazjum mokotowskie) i ukończył podchorążówkę kawalerii w Grudziądzu (1938-1939). Z żeglarstwem zetknął się w stolicy na Wiśle w wieku 18 lat. W czasie wakacji nad Niemnem sam zbudował swoją pierwszą łódź a trzy lata później (7-18 lipca 1936) w Pucku podczas obozu przedolimpijskiego pokonał na jednoosobowej łódce 17 rywali i zakwalifikował się do występu w Kilonii (rezerwowym zawodnikiem został drugi w tych regatach – Jerzy Dzięcioł). Po powrocie z kampanii wrześniowej zabezpieczał przed okupantem pozostałości klubowego i związkowego dobytku żeglarskiego. Był jednym z pierwszych konspiratorów żeglarskich na Wiśle (wraz z  m. in. Kazimierzem Dembowskim, Henrykiem Fronczakiem, Andrzejem Jaroszem, Januszem i Stanisławem Zalewskimi).

Wygrał też konspiracyjne regaty YKP na Wiśle (1943). Uczestnik Powstania Warszawskiego (1944). Po jego zakończeniu przepłynął w nocy Wisłę i zamieszkał na Saskiej Kępie, której pozostał wierny aż do śmierci. Po wojnie stanął do odbudowy sportów wodnych jako zawodnik i działacz ZZP Wodniaków, polskiej YMCA, WTW i instruktor PZŻ. Niesłusznie posądzony o szpiegostwo został aresztowany przez UB w 1948 (reperkusje ucieczki Mikołajczyka, ścisłe kontakty z rodziną Korbońskich) i poddany śledztwu na Rakowieckiej. Zwolniony z aresztu (28 grudnia 1949), powrócił właściwie do normalnej egzystencji dopiero po 1953 roku, kiedy to otworzył w Warszawie warsztat szkutniczy, gdzie produkował tzw. “kare konie regatowe” czyli najwyższej klasy łódki klasy Finn. Rozpoczął też (1954) serię startów, które zaprowadziły go do czołówki polskich finnistów. Był w niej nieprzerwanie do 1965 (jako pięćdziesięciolatek zagrażał jeszcze najlepszym w każdych poważniejszych regatach). W latach 1978-1981 (w oparciu o plany konstrukcyjne Henryka Jastrzewskiego) wybudował jeden z  trzech prototypów MAK 707 i rozpoczął życie emeryta. Pracował m. in. w Wytwórni Filmowej “Czołówka” (1965-1968), gdzie jako kierownik grupy zdjęciowej zrealizował wiele filmów popularno – naukowych. W tam tym też okresie zaczął się zajmować numizmatyką, z której utrzymywał się do końca życia. Był kawalerem.

Zmarł w swoim mieszkaniu na Saskiej Kępie 16 maja 1992 r. Pochowany został w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Powązkowskim.

*1936 Berlin: żeglarstwo,  jolki – 18 m. na 25 start. zawodników z wynikiem 71 pkt. (zw. Holender D. Kagchelland – 163 pkt.). Lokaty i punkty w poszczególnych wyścigach: 18-8, 3-23 (duży sukces w drugim wyścigu, kiedy przy słabym wietrze Polak płynął w ślad za znającym miejscowe warunki Niemcem Krogmannem, który ostatecznie został srebrnym medalistą klasy jednoosobowej), 18-8, 13-13, 19-7, 20-6, 20-6. W dwóch ostatnich wyścigach startował zawodnik rezerwowy J. Dzięcioł. Jensz wystąpił na jolce “Magdeburg”.

Bibl.: Głowacki, Dzieje żeglarstwa, s. 282 i dalsze; Głuszek, Leksykon 1999, s. 215 (tu błędnie miejsce urodzenia Harbin i brak daty śmierci); Pawlak, Olimpijczycy, s. 103 (tu błędnie urodzony w Harbinie i brak daty i miejsca śmierci); (WG), Leon Jensz (1905 – 1992), Żagle”, 1992, nr 9; Mag, A przecież byliśmy na Olimpiadzie, “Żagle”, 1960, nr 4-5; Archiwum rodzinne Jenszów, Warszawa 28.12.2001.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.