FOIK MARIAN (1933-2005)
ps. “Garbus”, jeden z najlepszych sprinterów polskich wszystkich czasów, medalista olimpijski z Tokio (1964).
Urodzony 6 października 1933 w Bielszowicach (pow. katowicki) w górniczej rodzinie Wiktora i Hildegardy Długosz, na ochotnika wstąpił do Wojska Polskiego (18 września 1952), gdzie ukończył: Techniczną Szkołę Wojsk Lotniczych w Zamościu (1.10.1952 – 19.09.1953), Liceum Ogólnokształcące w Oleśnicy (1958) i Wyższą Inżynieryjną Radiotechniczną Szkołę w Kijowie (8.10.1963 – 15.06.1968), gdzie otrzymał tytuł magistra inżyniera.
Z wojskiem związane są jego sukcesy zawodowe i sportowe. Przysposobiony do uprawiania sportu i biegania na Śląsku (instruktor – amator Witold Polok) w klubach wojskowych (Gerard Mach) i w reprezentacji Polski (Włodzimierz Drużbiak), dojrzewał i rozwijał się jego wielki sprinterski talent. Na przełomie lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych był nie tylko polską “białą błyskawicą” (jak go często nazywała krajowa prasa), ale jednym z czołowych sprinterów świata, który podczas międzypaństwowego meczu USA – Polska w Chicago (1962) pokonał w biegu na 200 m samego Draytona, co uznał za największy sukces w swojej karierze.
Zawodnik: Spójni Katowice (1948), Technika Zamość (1952-1953), CWKS Warszawa (1953-1957), Śląska Wrocław (1958) i Legii Warszawa (1959-1965), był 38-krotnym reprezentantem Polski w meczach międzypaństwowych 1955-1964 (97 startów, 29 zwycięstw indywidualnych), 30- krotnym rekordzistą kraju (100, 200, 4 x 100 m), 18-krotnym mistrzem Polski: w biegu na 100 m (1955, 1957, 1958, 1960, 1961, 1964), w biegu na 200 m (1955, 1958, 1959, 1961, 1963, 1964) oraz w sztafecie 4 x100 m (1955, 1958, 1961, 1963-1965). Rekordy życiowe: 100 m – 10.2 (15 lipca 1961 Szczecin), 200 m – 20.6 (31 lipca 1960 Łódź ) i 400 m – 48.9 (28 czerwca 1963 Warszawa). Poza tym: 2-krotny uczestnik mistrzostw Europy (1958, 1962). W Belgradzie (1962) – dwukrotny srebrny medalista: w biegu na 200 m (20.8) i w sztafecie 4 x 100 m – 39.5 (wraz z J. Juskowiakiem, A. Zielińskim i Z. Syką). Piękna kariera sportowa w niezwykle ciekawym okresie rozwoju polskiej lekkoatletyki (wspaniała atmosfera, znakomity zespół, światowe wyniki). Kiedy zdobywał medal olimpijski w Tokio – Foik miał 31 lat. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim OOP (1964).
Zmarł w piątek, 20 maja 2005 w szpitalu w Warszawie po ciężkiej chorobie.
*1956 Melbourne: 100 m – 1. msc w V przedb. (6 zaw.) z czasem 10.5, 3. msc w IV ćwierćfin. (6 zaw.) z czasem 10.6, 5. msc w II półfin. (6 zaw.), odp. z konk. (zw. B. Morrow, USA – 10.5); 4 x 100 m – 1. msc w IV przedb. (4 zesp.) z czasem 40.9, 3. msc w I półfin. (6 zesp.) z czasem 41.1, 6. msc w finale (6 zesp.) z czasem 40.6 (zw. USA – 39.5). Partnerami Foika w sztafecie byli: Z. Baranowski, J. Jarzembowski i E. Schmidt.
*1960 Rzym: 100 m – 1. msc w VIII przedb. (7 zaw.) z czasem 10.5, 3. msc w II ćwierćfin. (7 zaw.) z czasem 10.4, 4. msc w I półfin. (6 zaw.) z czasem 10.5, odp. z konk. (zw. A. Hary, RFN -10.2); 200 m – 1. msc w X przedb. (6 zaw.) z czasem 21.1, 2. msc w IV ćwierćfin. (6 zaw.) z czasem 20.9, 2. msc w I półfin. (6 zaw.) z czasem 21.0, 4. msc w finale (6 zaw.) z czasem 20.8 (zw. Włoch L. Berutti – 20.5); 4 x 100 m – w III przedb. zespół polski zdyskw. za przekroczenie strefy zmian. Partnerami Foika w sztafecie byli: J. Jarzembowski, J. Juskowiak i J. Schmidt.
*1964 Tokio: 200 m – 1. msc w IV przedb. (6 zaw.) z czasem 21.1, 2. msc w IV ćwierćfin. (7 zaw.) z czasem 21.0, 4. msc w I półfin. (8 zaw.) z czasem 20.9, 6. msc w finale (8 zaw.) z czasem 20.8 (zw. Amerykanin H. Carr – 20.3); 4 x 100 m – 2. msc w I przedb. (7 zesp.) z czasem 39.9, 2. msc w II półfin. (8 zesp.) z czasem 39.6, 2. msc w finale (8 zesp.) z czasem 39.3 (zw. USA – 39.0). Partnerami Foika w sztafecie byli: M. Dudziak, W. Maniak i A. Zieliński.
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 188; Pawlak, Olimpijczycy, s. 69 (tu nieścisłości dot. kariery sportowej); Duński, Od Paryża, s. 186-187; Łojewski, Mecze mężczyzn, s. 40, 316; Kurzyński, Indeks LA 1945-1956 (oprac. niepubl.); MP mężczyzn 1945-2001 (oprac. PZLA niepubl.); Encyklopedia (Statystyczna) LA, s. 19 , 25, 95-96, 112- 113, 115, 118-123, 131, 151, 160; Mistrovstvi Evropy 1934-1974 , s. 55, 92; zur Megede, Die Geschichte der olympischen Leichtathletik, s. 121, 152-153, 178-181, 217, 251, 253, 292-293; MES, t. 1 , s. 163; CAW: AP 1849/ 95 + 590.
