Marian Zieliński (1929-2005)

3

Medale igrzysk olimpijskich

3




ppłk sł. st. WP, trener, sztangista wagi piórkowej i lekkiej warszawskiej Legii, pierwszy Polak, który w podnoszeniu ciężarów: zdobył medal olimpijski (1956), ustanowił rekord świata (1958) i wywalczył tytuł mistrza świata (1959), trzykrotny brązowy medalista olimpijski (1956, 1964, 1968).

Urodzony 24 grudnia 1929 w Chełmie Lubelskim, syn Jana i Marianny Jajus, absolwent Liceum Ogólnokształcącego dla Pracujących w Warszawie i Szkoły Oficerów Rezerwy w Lidzbarku Warmińskim. Sztangista (160 cm, 67 kg) stołecznej Legii (1953-1970), którego pierwszym trenerem klubowym był Józef Styczyński. Dopiero po wstąpieniu do wojska (1950) w ramach podnoszenia sprawności fizycznej (podobnie jak wielu innych chłopców po wojnie) zetknął się ze sportem, a w czasie przygotowań do Dywizyjnej Spartakiady (1953) z zaczynającym być modnym podnoszeniem ciężarów. “Wyczyn” (215 kg – 60+65+85) idealnie zbudowanego “piórkowca” (160 cm, 60 kg wagi) dostrzegł bardziej doświadczony zawodnik Klemens Roguski, który poszukiwał zawodników do sekcji wyczynowych Warszawskiego Okręgu Wojskowego. I tak chor. Zieliński pod koniec 1953 trafił do “baraku oficerskiego” WKS Legia, który mieścił się (i jeszcze stoi) przy klubowej pływalni. Rozpoczęła się kariera sportowa jednego z najlepszych sztangistów świata, który przeszedł do historii naszych ciężarów. Włączony do kadry narodowej zaczął rozwijać swój talent w OPO na Bielanach (Augustyn Dziedzic, Karol Czarkowski) i skromnej siłowni wojskowego klubu pod trybunami stadionu na Łazienkowskiej (Józef Styczyński).

Ogromna pracowitość i absolutne zaangażowanie, a także wrodzone możliwości fizyczne sprawiły, że wkrótce dokonał wyczynów, które przeszły do historii tej dyscypliny w Polsce. Zadebiutował na mistrzostwach świata i Europy w Wiedniu (1954), wygrał (mimo, iż startowali zawodnicy radzieccy) zawody zorganizowane z okazji Festiwalu Młodzieży i Studentów w Warszawie (1955) występując na pomoście w… trampkach. Z IO w Melbourne (1956) wrócił z brązowym medalem olimpijskim jako pierwszy polski sztangista, dwa lata później (1958) podczas mistrzostw świata i Europy w Sztokholmie (mimo, iż spalił wszystkie podejścia w wyciskaniu) także jako pierwszy nasz reprezentant ustanowił rekord świata w rwaniu (110 kg), poprawiając najlepszy wynik znakomitego Issaka Bergera (USA). Wreszcie, jako pierwszy Polak (1959) zdobył tytuł mistrza świata w Hali Mirowskiej w Warszawie. A potem jeszcze przez wiele lat tworzył (od 1961) wraz z Waldemarem Baszanowskim, swoim wielkim rywalem i przyjacielem “żelazną parę”, którą znał i podziwiał cały świat. Na wielkich zawodach wygrał z nim po raz ostatni (1963) w Sztokholmie, zdobywając swój drugi i ostatni tytuł mistrza świata. Potem przyszła era Baszanowskiego, który był przez wiele lat mistrzem absolutnym w wadze lekkiej, pozostawiając w pokonanym polu najwybitniejszych atletów ZSRR (Łopatin, Kapłunow).

7-krotny mistrz Polski: w. piórkowa (60 kg) – 1954, 1958, w. lekka (67,5 kg) – 1959, 1960-1962, 1966 był także: 2-krotnym mistrzem świata – 1959 (waga piórkowa 60 kg) – 365 kg (110+112,5+142,5), 1963 (w. lekka 67,5 kg) – 417,5 kg (135+122,5+160), 2-krotnym srebrnym medalistą MŚ – 1965 (w. lekka 67,5 kg) – 425 kg (140+120+165), 1966 (w. lekka 67,5 kg) – 410 kg (130+120+160) i 4-krotnym brązowym medalistą MŚ (wszystkie medale w wadze lekkiej 67,5 kg) – 1961 – 395 (127,5+117,5+150), 1962 – 405 kg (125+120+ 160), 1964 – 420 kg (140+120+160), 1968 – 420 kg (135+125+160). Zdobył także 3-krotnie tytuł mistrza Europy: 1959 (w. piórkowa 60 kg) – 365 kg (110+112,5+142,5), 1960 (w. lekka 67,5 kg) – 377, 5 kg (117,5+110+150), 1963 (w. lekka 67,5 kg) – 417,5 kg (135+122,5+160), 2-krotnie wicemistrzostwo Europy: 1966 (w. lekka 67,5 kg) – 410 (130+120+160), 1968 (w. lekka 67,5 kg) – 405 kg (137,5+115+152,5) i 4-krotnie brązowy medal ME: 1956 (w. piórkowa 60 kg) – 325 kg (97,5+100+127,5), 1957 (wszystkie w w. lekkiej 67,5 kg) – 347,5 kg (110+102,5+135), 1961 – 395 kg (127,5+117,5+150), 1962 – 405 kg (125+120+160). Rekordy świata: w. piórkowa 60 kg – rwanie – 112,5 kg (17 września 1958 Sztokholm) oraz 113,5 kg (30 września 1959 Warszawa); waga lekka 67,5 kg – podrzut – 167,5 kg (29 sierpnia 1964 Gdańsk), trójbój – 417,5 kg (10 września 1963 Sztokholm).

Po zakończeniu kariery sportowej (1970) – trener, od 1978 rencista. Zajmuje się malarstwem (kopiuje obrazy dawnych mistrzów), wykonuje prace jubilerskie w srebrze, rzeźbi w drewnie. Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony m.in. złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe oraz Krzyżami: Kawalerskim i Oficerskim OOP. Laureat medalu “Kalos Kagathos” (2003).

Zmarł po ciężkiej chorobie w wieku 76 lat w Warszawie, 13 października 2005 roku.

*1956 Melbourne: podnoszenie ciężarów, w. piórkowa 60 kg – 3. na 21 start. z wynikiem 335 kg: 105+102,5+127,5 zdobywając brązowy medal (zw. I. Berger USA – 352,5 kg: 107,5+107,5+137,5).

*1960 Rzym: podnoszenie ciężarów, w. lekka 67,5 kg – 4. na 33 start. z wynikiem 375 kg: 115+110+150 (zw. W. Buszujew ZSRR – 397,5 kg: 125+122,5+150).

*1964 Tokio: podnoszenie ciężarów, w. lekka 67,5 kg – 3. na 20 start. z wynikiem 420 kg: 140+120+160 zdobywając brązowy medal. (zw. W. Baszanowski Polska – 432,5 kg: 132,5+135+165).

*1968 Meksyk: podnoszenie ciężarów, w. lekka 67,5 kg – 3. na 20 start. z wynikiem 420 kg: 135+125+160 zdobywając brązowy medal (zw. W. Baszanowski Polska – 437,5 kg: 135+135+167,5).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 376-377; Pawlak, Olimpijczycy, s. 297; Szyk, Polski sport ciężarowy, s. 45, 52, 61, 64; Zgondek, Podnoszenie ciężarów na IO, s. 81; Kronika Sportu, s. 978, 979; Kto jest kim w Polsce, wyd. IV, 2001, s. 1086; Duński, Od Paryża, s. 1080-1081; Zieliński M., Medale i sztanga czyli moja przygoda z ciężarami, Warszawa 2002; Wywiad środowiskowy.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.