Mieczysław Łomowski (1914-1969)




ps. “Żubr”, kulomiot i dyskobol, najlepszy polski lekkoatleta pierwszych lat po II wojnie światowej, olimpijczyk z Londynu (1948), trener i działacz sportowy.

Urodzony 19 września 1914 w Wilnie, gdzie ukończył Państwową  Szkołę Techniczną. Już jako chłopiec wykazywał duże zainteresowanie sportem (pływał, uprawiał wioślarstwo, kolarstwo, grał w hokeja na lodzie), ale wychowawcy w szkole (Tadeusz Lach, Władysław Wiro – Kiro) uznali (181 cm wzrostu, 94 kg wagi), że jest stworzony do rzutów (kula, dysk) w których robił szybkie postępy. Zawodnik KPW Ognisko, Śmigłego i AZS Wilno, tuż przed wojną uzyskał 40.92 w dysku (1938) oraz 14.02 w kuli (1939) i powołany został do kadry reprezentacyjnej (mecz z Litwą w 1939), gdzie przysposabiać go do dalszej kariery miotacza zaczęli: Karol Hoffmann i Józef Baran. Lata okupacji spędził na Wileńszczyźnie (kierownik kopalni torfu), a po wkroczeniu Armii Czerwonej znów rozpoczął treningi i starty. Wyjechał nawet na mistrzostwa ZSRR do Moskwy, gdzie uzyskał wyniki lepsze od polskich rekordów: 15.28 w kuli i 46.14 w dysku.

Z takim “sportowym dorobkiem” przyjechał na stałe do wyzwolonego Gdańska (wrzesień 1945), gdzie podjął pracę w Biurze Odbudowy Portów. Rozpoczęła się druga część jego ciekawej kariery sportowej. Zawodnik gdańskich klubów: BOP (1945), Lechii (1946-1949), Budowlanych (1950-1951), Gwardii (1952-1956) i Wybrzeża (1957-1958), był 7-krotnym reprezentantem Polski w meczach międzypaństwowych 1950-1954 (13 startów, 5 zwycięstw indywidualnych), 16-krotnym medalistą mistrzostw krajowych, w tym: 3-krotnym mistrzem Polski w pchnięciu kulą (1947-1949) i 5-krotnym w rzucie dyskiem (1947-1949, 1951, 1953) oraz 2-krotnym rekordzistą Polski: kula – 16.15 (11 maja 1952 Bydgoszcz) i dysk – 47.46 (27 maja 1948 Gdańsk). Startował na mistrzostwach Europy w Oslo (1946), ale największy sukces przyniósł mu start olimpijski (1948), gdzie w pchnięciu kulą uległ tylko Amerykanom.

Był najlepszym Europejczykiem. Mimo stałych i znaczących postępów (pobił rekord Heljasza w kuli), nie pojechał na drugie igrzyska (1952) wyeliminowany  przez kontuzję. Gdy miał 41 lat, pobił swoje rekordy życiowe: kula – 16.25 (26 czerwca 1955 Poznań) i dysk – 48.77 (2 października 1955 Gdańsk). Po zakończeniu kariery zawodniczej z entuzjazmem i zaangażowaniem uprawiał zawód trenera. Życzliwy i koleżeński dla młodzieży, był wychowawcą i doradcą wielu czołowych zawodników (E. Rusin – Ciarkowska, J. Klockowski, J. Detko, W. Komar). Trener – koordynator grupy rzutów w GKS Wybrzeże, działacz komisji szkoleniowej i dyscyplinarnej Gdańskiego OZLA. Zasłużony Mistrz Sportu.

Zginął w tragicznym wypadku samochodowym niedaleko Gniewa 15 października 1969.

*1948 Londyn: lekkoatletyka, pchnięcie kulą – w elim. (20 start.) uzyskał 14.70, 4 m. w finale (12 start.) z wynikiem 15.43 (zw. W. Thompson USA – 17.12); dysk – odp. w elim. (brak wyniku). Chorąży polskiej ekipy na IO w Londynie (1948).

Bibl.: Słownik WF, 1973, z. 2, s. 187-188 (Bożena Bruska); Głuszek, Leksykon 1999, s. 261; Pawlak, Olimpijczycy, s. 157; Gebert, Poczet olimpijczyków, s. 118-119; Kurzyński, Indeks LA  1945-1956 (oprac. niepubl.); Łojewski, Mecze mężczyzn, s. 46, 339; MP mężczyzn 1945-2002 (oprac. PZLA niepubl.); Encyklopedia (Statystyczna) LA, s. 68, 106, 107, 119, 136, 156; 50 lat OZLA Gdańsk, s. 31, 38, 42; MES, t. 2 , s. 99; zur Megede, Die Geschichte der olympischen Leichtathletik, s. 36, 37.