Erwina Ryś-Ferens (1955-2022)




trenerka, multi mistrzyni i multi rekordzistka w historii polskiego łyżwiarstwa szybkiego, medalistka mistrzostw świata i Europy, uczestniczka IO w Innsbrucku (1976), Lake Placid  (1980), Sarajewie (1984) i Calgary (1988).

Urodzona 19 stycznia 1955 w Elblągu, córka Kazimierza i Jadwigi Kurpiewskiej, absolwentka miejscowego I Liceum Ogólnokształcącego im. J. Słowackiego (1974) i warszawskiej AWF (1979), gdzie otrzymała tytuł magistra sportu (specjalizacja trenerska), łyżwiarka szybka (167 cm, 61 kg), reprezentantka Olimpii Elbląg (1968-1978) i Marymontu Warszawa (1979-1989), wychowanka trenera Kazimierza Kalbarczyka. Trzecia dama polskiego łyżwiarstwa szybkiego rodem z Elbląga. Zawsze, kiedy zaczynała jeździć na łyżwach (VIII klasa szkoły podstawowej, pierwszy trener Andrzej Oziewicz) i w trakcie swojej długiej kariery zawodniczej myślała o tym, aby co najmniej dorównać swoim wielkim poprzedniczkom: Elwirze Seroczyńskiej i Helenie Pilejczyk!

Zapowiadała się fantastycznie. Dwa lata przed IO w Innsbrucku (1974) w słynnym alpejskim kurorcie Cortina d’Ampezzo stała się główną bohaterką mistrzostw świata juniorek. Wygrała biegi na 1000 i 3000 metrów, zdobyła srebrny medal na 1500  i zdecydowanie triumfowała w wieloboju! Był to największy sukces w historii polskiego łyżwiarstwa szybkiego. Kiedy rok później (1975) na mistrzostwach świata juniorów znów zdobyła dwa złote medale (1500 i 3000 m) i wywalczyła 2 miejsce na 1500 m wśród seniorek – wszyscy widzieli już ją na olimpijskim podium w Austrii (1976). Ale start ten wypadł bardzo źle i trzeba było jak najszybciej o nim zapomnieć. Niestety cztery lata później w dalekim Lake Placid (1980), choć w biegu na 3000 m zajęła najlepsze na igrzyskach 5 m., znów o medalach nie było mowy. “Myśl o nim stała się dla mnie jakby obsesją – wspominała po latach. Miałam już trofea z mistrzostw Europy i świata, biłam rekordy, miałam sporą popularność, ale wciąż nie byłam najlepsza w swoim rodzinnym mieście, bo przecież w 1960 roku w Squaw Valley Seroczyńska i Pilejczykowa miały medale!”.

Niestety, dwie kolejne, olimpijskie próby (1984, 1988) znów były nieudane i nikt (łącznie z zawodniczką) nie jest w stanie wytłumaczyć faktu, dlaczego przez wiele lat niepokonana w kraju Polka, multi medalistka i rekordzistka, nie potrafiła dać sobie radę na olimpijskiej arenie. Medal ten tak bardzo był jej potrzebny dla postawienia przysłowiowej kropki nad “i”. A może właśnie dlatego, że był tak bardzo chciany, okazał się nie do zdobycia?! 76-krotna mistrzyni Polski (rekord w historii polskiego łyżwiarstwa) na 500 m (1974-1975, 1977-1981, 1984-1985, 1987-1988), 1000 m (1973-1981, 1987, 1989), 1500 m (1973-1975, 1978-1981, 1983-1989), 3000 m (1973-1976, 1978-1981, 1983-1989), 5000 m (1983-1987, 1989) i w wieloboju (1973-1975, 1977-1981, 1983-1989) oraz w wieloboju sprinterskim (1984-1987). Wicemistrzyni kraju w wieloboju (1972). 8-krotna medalistka MŚ: 1974 Heerenveen: 2 m. (1000 m), 1975 Assen: 2 m. (1500 m), 1978 Helsinki: 3 m. (500 m), 1978 Lake Placid: 3 m. (wielobój w sprincie), 1985 Heerenveen: 3 m. (wielobój w sprincie), 1988 Skien: 3 m. (500 m), 3 m. (1500 m), 3 m. (wielobój). 16-krotna finalistka MŚ: 1974 Heerenveen: 5 m. (wielobój), 7 m. (500 m), 8 m. (3000 m), 1975 Assen: 4 m. (wielobój), 4 m. (3000 m), 5 m. (500 m), 5 m. (1000 m), 1979 Haga: 6 m. (1000 m), 1980 Hamar: 8 m. (500 m), 1981 Quebec City: 6 m. (1000 m), 7 m. (wielobój), 7 m. (1500 m), 8 m. (500 m); MŚ w sprincie 1974 Innsbruck: 7 m. (wielobój), 1979 Inzell: 7 m. (wielobój), 1984 Trondheim: 6 m. (wielobój). 3-krotna brązowa medalistka ME na dystansie 500 m (1984 Medeo, 1985 Groningen, 1986 Geithus). 17-krotna finalistka ME: 1974 Heerenveen: 8 m. (1000 m), 1981 Quebec City: 5 m. (500 m), 7 m. (1000 m), 8 m. (wielobój), 8 m. (1500 m), 1983 Karl-Marx-Stadt: 8 m. (1500 m), 1984 Deventer: 6 m. (wielobój), 8 m. (1500 m), 8 m. (3000 m), 1985 Groningen; 8 m. (wielobój), 6 m. (1500 m), 1986 Geithus: 6 m. (3000 m), 7 m. (1500 m), 1988 Kongsberg: 5 m. (wielobój), 5 m. (500 m), 5 m. (1500 m), 7 m. (3000 m). Uczestniczka Pucharu Świata: 500 m , 1986: 6 m. , 1000 m , 1986:3 m. , 1500 m , 1988:3 m. 50-krotna rekordzistka Polski: 500 m – 6x (od 42.90 w 1974 do 40.86 w 1985), 1000 m – 8x (od 1.30,01 w 1974 do 1.21,44 w 1988), 1500 m – 9x (od 2.18,00 w 1973 do 2.04,68 w 1988), 3000 m – 9 x (od 4.59,85 w 1974 do 4.22,59 (1988), 5000 m – 4 x (od 8.24,60 w 1981 do 7.46.60 w 1987), wielobój duży – 3 x (od 188,838 w 1982 do 178,763 w 1984), wielobój mały – 4 x (od 186,643 w 1974 do 178,078 w 1978), wielobój sprinterski – 7 x (od 184,345 w 1974 do 165,985 w 1983). Rekordy życiowe: 500 m – 40.86 (20 marca 1985 Medeo), 1000 m – 1.21,44 (26 lutego 1988 Calgary), 1500 m – 2.04,68 (27 lutego 1988 Calgary), 3000 m – 4.22,59 (23 lutego 1988 Calgary), 5000 m – 7.46,60 (5 grudnia 1987 Calgary), wielobój duży – 178,763 (15 stycznia 1984 Medeo), wielobój mały – 178,078 (28 marca 1978 Medeo), wielobój sprinterski – 165,985 (26 marca 1983 Medeo).

Odznaczona m. in. srebrnym i brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Aktywna działaczka sportowa (członek zarządu PKOl) i społeczna (Warszawa).

Zmarła w wieku 67 lat, 20 kwietnia 2022 roku po długiej ciężkiej chorobie.

*1976 Innsbruck: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 18 m. na 27 start. z czasem 45.37 (zw. S. Young, USA – 42.76); 1000 m – 10 m. na 27 start. z czasem 1.31,59 (zw. T. Awierina, ZSRR – 1.28,43); 1500 m – 8 m. na 26 start. z czasem 2:19.69 (zw. G. Stiepanskaja, ZSRR – 2.16,58); 3000 m – 10 m. na 26 start. z czasem 4.50,95 (zw. T. Awierina, ZSRR – 4.45,19).

*1980 Lake Placid: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 11 m. na 40 start. z czasem 43.52 (zw. K. Enke, NRD – 41.78); 1000 m – 16 m. na 37 start. z czasem 1.28,82 (zw. N. Petrusewa, ZSRR – 1.24,10); 1500 m – 17 m. na 41 start. z czasem 2.16,29 (zw. A. Borcking, Holandia – 2.10,95); 3000 m – 5 m. na 29 start. z czasem 4.37,89 (zw. B. E. Jensen, Norwegia – 4.32,13).

*1984 Sarajewo: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 9 m. na 33 start. z czasem 42.71 (zw. C. Rothenburger, NRD – 41.02); 1000 m – 7 m. na 38 start. z czasem 1.25,81 (zw. K. Enke, NRD – 1.21,61); 1500 m – 5 m. na 32 start. z czasem 2.08,08 (zw. K. Enke, NRD – 2.03,42); 3000 m – 14 m. na 26 start. z czasem 4.42,90 (zw. A. Schöne, NRD – 4.24.79).

*1988 Calgary: łyżwiarstwo szybkie, 500 m – 19-20 m. z czasem 41.38 (zw. B. Blair, USA – 39.10); 1000 m – 10 m. z czasem 1:21,44 (zw. C. Rothenburger, NRD – 1.17,65); 1500 m – 7 m. z czasem 2.04,68 (zw. Y. Van Gennip, Holandia -2.00,68); 3000 m – 5 m. z czasem 4.22,59 (zw. Y. Van Gennip, Holandia – 4.11,94); 5000 m – 21 m. z czasem 7.50,43 (zw. Y. Van Gennip, Holandia – 7.14,13).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 186; Pawlak, Olimpijczycy, s. 221; MES, t. 2, s. 364; Porada, Igrzyska, s. 894, 957; Tajner, Legendy, s. 136-139; Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 182, 320, 329-331, 333, 334, 336;  Łyżwiarski jubileusz, s. 201-206, 274; USC Elbląg, AU 361/1955; Wywiad środowiskowy.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.