Stanisław Motyka (1906-1941)




przewodnik tatrzański (pierwszy nie góral), taternik i narciarz SNPTT Zakopane, olimpijczyk z St. Moritz (1928), zginął  w nurtach Dunaju.

Urodzony 6 maja 1906 w Zakopanem, syn Jana (stelmacha spod Tarnobrzega) i Karoliny z domu Golonka (z okolic Limanowej) otrzymał świadectwo dojrzałości w miejscowym gimnazjum (1930), a jego starania o przyjęcie do CIWF w Warszawie zakończyły się niepowodzeniem (nie zdał praktycznego egzaminu wstępnego z pływania). Mając 17 lat był na pierwszej trudnej wspinaczce (1923) i od tego czasu uprawiał taternictwo, a w zimie narciarstwo (biegi i skoki) w zakopiańskim SNPTT. Wśród krajowej czołówki reprezentował wysoki poziom (2-krotny mistrz Polski w sztafecie 5×10 km (1927, 1928) i 2-krotny wicemistrz kraju w sztafecie 5×10 km (1932-1933) kwalifikując się do ekipy olimpijskiej. Krótko po igrzyskach, po poważnym wypadku przy skoku na Krokwi, porzucił narciarstwo zawodnicze i od 1929 intensywnie zajął się taternictwem odnosząc wiele sukcesów jako zawodnik i przewodnik tatrzański II, a wkrótce potem I klasy (1937).

Autor artykułów fachowych (Taternik, Krzesanica), utalentowany karykaturzysta, fotoamator. Kierownik Szkoły Turystyki i Taternictwa Klubu Wysokogórskiego z bazą na Hali Gąsienicowej (1939). Zaraz po wybuchu II wojny światowej Motyka potajemnie przeprowadzał rodaków przez Tatry i Słowację na Węgry, częściowo na własną rękę, częściowo w ramach zorganizowanej akcji kurierskiej (budapeszteńskiej Bazy Wojskowej). Poszukiwany przez gestapo, przez pewien czas ukrywał się w Warszawie, po czym powrócił do Zakopanego i w marcu 1940 (wraz z bratem Aleksanderem) przeszedł nocą na nartach przez Tatry i schronił się na Węgrzech, a po jakimś czasie dostał się do obozu uchodźców polskich w Leanyfalu w pobliżu miasteczka Szetendre. Tam 7 lipca 1941 roku utonął podczas kąpieli w nurtach Dunaju. Pochowany na cmentarzu w Pocsmegyer k. Leanyfalu na Węgrzech. Był stryjecznym bratem olimpijczyka Zdzisława Motyki.

*1928 St. Moritz: kombinacja norweska – 24 m. na 34 start. z notą 7531 (zw. Norweg J. Groettumsbraaten – 17.833). W biegu Motyka zajął 24 m. (2:08.31,0), a w skokach 25 (skoki 38,5 i 37,5 m).

Bibl.: PSB, t. 22, s. 160 (Kazimierz Toporowicz); Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 146; Olszewicz, Lista strat, s. 176; WET, s.770-772; Chwała olimpijczykom, s. 59-60 (tu nieprawdziwe okoliczności śmierci); Głuszek, Leksykon 1999, s. 277; Pawlak, Olimpijczycy, s. 175; Kapeniak, Tatrzańskie diabły, s. 30 i dalsze; Marusarz , Na skoczniach, s. 89; Wierchy, Lista, s. 8; Tuszyński, Księga, s. 200-201; 50 lat PZN, s. 28 , 109; Wryk, Straty, s. 69; Filar, Opowieści tatrzańskich kurierów; MES, t. 2, s.176-177; Porada, Igrzyska, s. 815; Szatkowski, Od Marusarza do Małysza, s. 39- 45.

Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.