Andrzej Marusarz (1913-1968)




ps. „Andre”, marynarz i  trener narciarski, skoczek i kombinator norweski SN PTT, dwukrotny olimpijczyk (1932, 1936).

Urodzony 31 sierpnia 1913 w Zakopanem, syn przewodnika tatrzańskiego Jędrzeja (Marusarza-Jarząbka) i Agnieszki Gąsienicy-Daniel, od najmłodszych lat przysposabiany był przez ojca na taternika, przewodnika i ratownika górskiego (liczne wędrówki, praca fizyczna). Dla sportu został odkryty będąc w szkole (wykształcenie średnie) przez J. Oppenheima i I. Bujaka wraz z kuzynem St. Marusarzem. Obaj chłopcy wstąpili do SNPTT (1929) i po raz pierwszy otrzymali nowe narty i buty. Biegał i skakał. Największe sukcesy odniósł w kombinacji norweskiej. Najczęściej występował w klubowej sztafecie wraz ze Stanisławem i Janem Marusarzami oraz braćmi Żytkowiczami – Janem i Władysławem (5 x 10 km).

2-krotny mistrz Polski: w skokach (1938) i kombinacji norweskiej (1939), 5-krotny wicemistrz: w zjeździe (1931), skokach (1935), kombinacji norweskiej (1934, 1937) i sztafecie 4 x 10 km (1935). Dwukrotny olimpijczyk. Największy sukces sportowy odniósł podczas mistrzostw świata FIS w Zakopanem (1939), kiedy w dwuboju klasycznym zajął 4 m. Podczas II wojny światowej służył najpierw w Marynarce Wojennej, a potem handlowej (s/s „Warszawa”, s/s „Kolno” uczestnicząc m.in. w konwojach alianckich, które towarzyszyły w inwazji Afryki Północnej (1943), Sycylii i Włoch (1943) i operacji „Overlord” czyli lądowaniu w Normandii (1944). Dwukrotnie ratował się ze storpedowanych statków (bitwa o Atlantyk).

Po wojnie powrócił do Polski, ale w pierwszych latach łączył pracę marynarza (lato) z obowiązkami zawodnika i trenera (zima w Zakopanem). Na stałe osiadł w kraju (od 1953) pracując jako szkoleniowiec i tatrzański przewodnik (od 1967 I kl.). Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi. Wdowiec (miał dwoje dzieci, syna i córkę). Z dwóch braci (Stanisław i Józef ), ten ostatni, inżynier architekt, był 3-krotnym olimpijczykiem.

Zmarł mając zaledwie 55 lat (był chory na serce) 3 października 1968 w Zakopanem i został pochowany na Pęksowym Brzyzku.

*1932 Lake Placid: skoki – 22 m. na 35 start., skoki 51,5 i 54 m z notą 185.9 (zw. Norweg B. Ruud – 66,5 i 69 m z notą 228.1); kombinacja nor. – 19 m. na 33 start. z notą 335.1(zw. Norweg J. Groettumsbraaten – 446.00 ). W biegu Marusarz uzyskał czas 1:47.17 i notę 147.0, a za skoki (45 i 50 m ) – 188.1 pkt. 

*1936 Garmisch-Partenkirchen: skoki – 20 m. na 53 start., skoki 66 i 66 m z notą 203.7 (zw. Norweg B. Ruud – skoki 75 i 74,5 m z notą 232.0 ); kombinacja nor. – 31 m. z notą 345.5 ( zw. Norweg  O. Hagen – 430.3 pkt.). W biegu Marusarz był 35, a w skokach 12.

Bibl.: Szatkowski W., „Andre” – opowieść o Andrzeju Marusarzu (w: ) Stanisław Marusarz król nart , Zakopane 1999, s. 122-134; Głuszek, Leksykon 1999, s. 270 (tu błędne dni urodzenia i śmierci: 3.08 i 5.10); Pawlak, Olimpijczycy, s. 167 (tu błędny dzień urodzenia 3.08 i błędna informacja, że był 6-krotnym mistrzem Polski); Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 138  (tu także błędny dzień urodzenia 3.08 ); Tajner, Legendy, s. 16-18; Kapeniak, Tatrzańskie diabły, s. 56 i dalsze; WET, s. 725; Sałyga K., Andrzej Marusarz, „Taternik”, 1970, nr 3, s. 137-138; Zdebski, Stary cmentarz, s. 84-85; Porada, Igrzyska, s. 820, 823; Szatkowski, Od Marusarza do Małysza, s. 52 -58.