Centrum Olimpijskie PKOl im. Jana Pawła II to serce polskiego sportu. Tu Polska Reprezentacja Olimpijska składa ślubowanie i stąd wyrusza na Igrzyska Olimpijskie.


W Centrum odbywa się wiele ważnych sportowych, kulturalnych i edukacyjnych wydarzeń. Realizowany jest szeroki, wielokierunkowy program edukacji olimpijskiej dzieci i młodzieży, propagowany jest olimpizm, polskie tradycje sportowe oraz związki sportu ze sztuką.

W Centrum Olimpijskim znajdują się: Biuro Polskiego Komitetu Olimpijskiego, sale konferencyjne, Muzeum Sportu z ekspozycją stałą i czasową, kino, galeria sztuki współczesnej – Galeria (-1), restauracja Moonsfera, Klub Olimpijczyka, Gym Generation i Zdrofit.


Geneza

Historia budowy Centrum Olimpijskiego sięga początku lat osiemdziesiątych, kiedy to opracowano koncepcję, a potem założenia projektowe inwestycji. W pierwszej połowie 1986 roku PKOl wystąpił do Stołecznego Biura Planowania Urzędu m.st. Warszawy o wskazanie lokalizacji pod budowę. W marcu 1987 r. otrzymaliśmy z Biura Planowania Rozwoju Warszawy decyzję o ustaleniu lokalizacji wraz z wstępnymi wytycznymi urbanistycznymi.


Było to przyrzeczenie otrzymania terenu bezpośrednio przylegającego do obiektów sportowych Klubu Sportowego „Spójnia”, na terenie dzielnicy Żoliborz.

16 grudnia 1988 roku podpisana została umowa pomiędzy Prezydentem m.st. Warszawy, a PKOl, w sprawie warunków realizacji inwestycji ustalająca nasze zobowiązania m.in. do udziału w kosztach uzbrojenia terenu oraz konieczności wniesienia odpowiednich opłat w dwóch ratach (drugą ratę wpłaciliśmy w styczniu 1991 roku).

Ostatecznie prawo użytkowania wieczystego do gruntu Polski Komitet Olimpijski formalnie nabył 17 stycznia 1994 roku po podpisaniu aktu notarialnego z Gminą Żoliborz. Podstawę prawną aktu stworzyła uchwała Rady Gminy Żoliborz, która przekazała teren w wieczyste użytkowanie w trybie bezprzetargowym. Od tego momentu rozpoczęły się poszukiwania inwestora dla realizacji tego przedsięwzięcia.

Dopiero jednak w 2000 roku, po wielu latach poszukiwania partnera strategicznego i niezwykle trudnych negocjacjach, PKOl wybrał w przetargu ofertę firmy Echo Investment S.A. z Kielc. Rok później, 10 grudnia 2001, burmistrz Gminy Warszawa-Centrum wydał ostateczną decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Ostateczna umowa o generalnej realizacji inwestycji przez Echo Investment S.A. została podpisana 9 października 2002 roku.


Akt erekcyjny

11 października 2002 roku wmurowany został  symboliczny kamień węgielny pod budowę Centrum Olimpijskiego. Był to początek bardzo ważnego etapu działalności Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Przekazanie obiektu do użytku nastąpiło 27 maja 2004 roku, gdzie – już w swojej nowej siedzibie – Polski Komitet Olimpijski pożegnał Polską Reprezentację Olimpijską udającą się na Igrzyska Olimpijskie w Atenach.



Założenia projektu

Siedziba PKOl powstała w zielonym pasie na płaskim nabrzeżu Wisły, przy trasie szybkiego ruchu. Dominujący nad otaczającym terenem obiekt sąsiaduje z fortyfikacjami Cytadeli Warszawskiej z jednej strony i Kępą Potocką z drugiej, a bezpośrednio z Klubem Sportowym Spójnia. W tym miejscu schodzą się przedwojenne założenia urbanistyczne i architektoniczne tak zwanego Żoliborza Dziennikarskiego i Oficerskiego.


Cały kompleks wyróżnia klarowna kompozycja przestrzenna – składa się on z budynku głównego o ekspresyjnej bryle oraz czterech biurowców, ściśle ze sobą powiązanych osią o kierunku wschód-zachód.

Siedziba Polskiego Komitetu Olimpijskiego ma sześć kondygnacji oraz poziom podziemny. Przesiąknięta jest symboliką idei olimpijskiej, formalnie wyrażoną w kształtach i funkcjach. Efektowny jest nie tylko kształt budynku wzniesionego na rzucie elipsy oraz przypominający znicz szyb windowy i imponujące zadaszenie, ale również detale głównego korpusu.

Stalowy dach jest przecięty szklanym szybem, stojącym niezależnie od głównej bryły. Oświetlenie zainstalowane w górnej jego części jednoznacznie nawiązuje do znicza olimpijskiego. Przeszklony pas dwupoziomowego holu wejściowego, podobnie jak rozłożyste na dwanaście metrów skrzydła dachu, zdają się podrywać budynek do góry. Na frontonie umieszczono motyw olimpijskich kół, obecny również we wnętrzu.

Siedziba Polskiego Komitetu Olimpijskiego to pomnik nowożytnej historii olimpijskiej. Ponad połowa jego powierzchni poświęcona została eksponowaniu historii i propagowaniu olimpizmu.



Podstawowe dane o projekcie
LOKALIZACJA:
Warszawa, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4
PROJEKT:
Kulczyński Architekt SP. z o.o
ARCHITEKCI:
Bogdan Kulczyński, Paweł Pyłka, Radosław Sojka
INWESTOR:
Polski Komitet Olimpijski
REALIZACJA:
Echo Investment S.A.
POWIERZCHNIA CAŁKOWITA:
ok. 6.500 mkw.+ parking



Wizja Architektów

Bogdan Kulczyński


„Projektując siedzibę Polskiego Komitetu Olimpijskiego wraz z Muzeum Sportu chcieliśmy pokazać, że nie jest to kolejny komercyjny biurowiec, lecz nowe, pierwsze od wielu lat w Warszawie muzeum, miejsce ukazujące historię i efekty sportowej rywalizacji.”


„Rzut budynku nawiązuje do kształtu stadionu. Obiekt zwieńczony jest dachem przypominającym nadwieszenie nad trybunami. Mocno przeszklona, środkowa część z umieszczoną centralnie kamienną płaszczyzną z motywem olimpijskich kół jednoznacznie identyfikuje budynek. Szklany szyb windowy, jaśniejący w czasie igrzysk światłem reflektorów skierowanych ku niebu, symbolizuje olimpijski znicz. W całym budynku użyto tylko kilku materiałów, takich jak kamień, szkło, aluminium, drewno i stal ocynkowana, a we wnętrzu dodatkowo beton. Chcieliśmy, by budynek był tłem, a nie konkurencją dla prezentowanych w nim zbiorów i mających miejsce wydarzeń.

Wyjątek stanowi pochylnia, która prowadzi z parteru na antresolę do części ekspozycyjnej. Ta wijąca się wokół betonowego trzonu wstęga w kolorze bieżni ma siedemdziesiąt siedem metrów długości – oderwana od niego, zawieszona jest tylko na cienkich, stalowych linach.

Obiekt otacza opaska płynącej wody, przelewającej się po szklanych taflach świetlika przy szybie windowym i spadającej niską kaskadą w stronę fontanny z posągiem lkara autorstwa Igora Mitoraja.

Osiowe założenie całości podkreślają również cztery biurowe „kostki”, lekko zanurzone w zieleni i suchej fosie, stanowiące układ samodzielnych czterech wysepek. Do budynków tych wiodą pomosty – kładki, przerzucone pomiędzy nimi, a „brzegiem”. Otwory w konstrukcji elewacji wypełnione są częściowo aluminium, częściowo szkłem, natomiast otwory w ścianach wewnętrznych zespołu są przeszklone całkowicie.

Mam nadzieję, że teren Centrum Olimpijskiego stanie się łącznikiem pomiędzy Żoliborzem, a Wisłą. Realizacją tego pomysłu byłby ciąg pieszy, łączący Plac Wilsona z Wisłą. Mógłby się on stać główną osią założenia zrealizowanych budynków, przybierając nazwę Alei Miast Olimpijskich. Tutaj znalazłyby swoje miejsce przedmioty podarowane przez te miasta. Na całym terenie inwestycji mógłby powstać Edukacyjny Park Olimpijski, który łączyłby w sobie elementy sportowe i przyrodnicze. Dalej ciąg ten byłby kontynuowany w stronę Wisły poprzez molo biegnące nad terenami zalewowymi, przewidzianymi do uprawiania sportów terenowych. Wiodłoby ono nad rzekę, gdzie mogłyby cumować statki spacerowe Żeglugi Wiślanej.”


Nadanie imienia Jana Pawła II

12 kwietnia 2005 roku – 10 dni po śmierci Papieża Polaka – Zarząd PKOl jednogłośnie podjął decyzję, że Jan Paweł II będzie Patronem Centrum Olimpijskiego.18 maja 2005 roku – w dniu 85. urodzin Papieża Polaka – prymas Polski ks. kardynał Józef Glemp i Prezes PKOl Piotr Nurowski uroczyście odsłonili tablice upamiętniające nadanie imienia Jana Pawła II Centrum Olimpijskiemu PKOl. Z kolei 18 maja 2020 roku odsłonięta została tablica upamiętniająca setną rocznicę urodzin Jana Pawła II. Odsłonił ją Prezes PKOl Andrzej Kraśnicki, Kardynał Kazimierz Nycz Arcybiskup i Metropolita warszawski oraz polscy medaliści olimpijscy: Anita Włodarczyk, Robert Korzeniowski i Zbigniew Bródka.

Jan Paweł II nie bez powodu jest Patronem Centrum Olimpijskiego. Sport był niezwykle ważny w Jego życiu. Uprawiał kajakarstwo i narciarstwo – nie tylko w młodości, ale także wtedy, gdy był już Biskupem Rzymu. Zawsze pamiętał też o sportowcach i powtarzał, że otacza ich ogromnym szacunkiem. W dniu, kiedy został Papieżem Wanda Rutkiewicz zdobyła Mount Everest. Podczas pierwszej pielgrzymki do Polski i spotkania z himalaistką Jan Paweł II powiedział: „Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko.”


Podczas Pielgrzymki do Ojczyzny w 1999 roku – dokładnie 6 czerwca w Elblągu – Papież pozdrowił sportowców i wszystkich ludzi związanych ze sportem i skierował do nich następujące słowa:

„Każdy rodzaj sportu niesie z sobą bogaty skarbiec wartości, który zawsze trzeba sobie uświadamiać, aby móc je urzeczywistnić.”

I właśnie te słowa znalazły się na pamiątkowej tablicy odsłoniętej w Centrum Olimpijskim.


Centrum Olimpijskie PKOl