Józef Gąsienica-Sobczak




ps. „Juha”, rolnik, narciarz, biegacz z Kościeliska, jeden z największych talentów w historii polskiego biathlonu, trzykrotny medalista mistrzostw świata, czterokrotny olimpijczyk (1956, 1960, 1964, 1968).

Urodzony 9 lipca 1934 w Kościelisku, syn Józefa i Stefanii Stopka, wykształcenie podstawowe, rolnik. Narciarz, biegacz (178 cm, 78 kg), od 1960 biathlonista, reprezentant WKS Zakopane (1953-1970). Karierę sportową rozpoczynał od biegów, dwukrotnie nawet zakwalifikował się do ekipy olimpijskiej (1956, 1960), ale zniechęcony niepowodzeniami spróbował szczęścia w biathlonie. Okazało się, że umiał celnie strzelać i został czołowym biathlonistą świata. Wraz z kolegami (J. Rubiś, L. Zięba, S. Szczepaniak, S. Łukaszczyk, S. Styrczula) sięgnął po medale mistrzostw świata (niestety częściowo stracił słuch w wyniku huku karabinów dawniej używanych przez biathlonistów). Napisano o nim: „Imponował siłą fizyczną i sprawnością, a także góralską fantazją. Ambitny choć chimeryczny, o zmiennym usposobieniu. Świetny tancerz. Występował w zespole folklorystycznym”.

2-krotny mistrz Polski w narciarskim biegu sztafetowym 4 x 10 km (1967, 1969). 4-krotny wicemistrz kraju: na 30 km (1962) i 4 x 10 km (1955, 1964, 1966). 3-krotny medalista MŚ: dwukrotnie srebrny 1966 Ga-Pa (20 km indyw. i 4×7,5 km – partnerzy: S. Szczepaniak, S. Łukaszczyk, J. Rubiś), brązowy 1965 Elverum (20 km druż. ) – partnerzy: J. Rubiś, S. Szczepaniak, S. Łukaszczyk (pierwszy medal na MŚ w historii polskiego biathlonu). Uczestnik MŚ: biathlon, 1958 Saalfelden: 23 m. (20 km), 4 m. (druż.); 1961 Umea: 13 m. (20 km), 5 m. (druż.); 1962 Hameenlinna: 18 m. (20 km), 6 m. (druż.); 1963 Seefeld: 13 m. (20 km), 5 m. (druż.); 1965 Elverum: 6 m. (20 km); 1967 Altenberg: 49 m. (20 km), 6 m. (4×7,5 km), 1969 Zakopane: 20 m. (20 km), 6 m. (4×7,5 km). Zasłużony Mistrz Sportu odznaczony m. in. złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe.

*1956 Cortina D’Ampezzo: biathlon, 15 km – 44 m. na 62 start. z czasem 56.39,0 (zw. Norweg H. Brenden – 49.39,0);  4×10 km – 9 m.  na 14 start. z czasem 2:25.55,0 (zw. ZSRR – 2:15.30,0). Partnerami w sztafecie byli: T. Kwapień, A. Mateja i J. Rubiś.

*1960 Squaw Valley: biathlon, 30 km – 34 m. na 48 start. z czasem 2:06.12,7 (zw. S. Jernberg, Szwecja – 1:51.03,9).

*1964 Innsbruck: biathlon, ind. 20 km – 20 m. na 50 start. z czasem 1:34.00,6, w tym 12 minut karnych za 6 strzałów niecelnych (zw. W. Melanin, ZSRR – 1:20.26,8, w tym wszystkie strzały celne).

*1968 Grenoble: biathlon, ind. 20 km – nie ukończył konkurencji.

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 195; Pawlak, Olimpijczycy, s. 78; MES, t. 1, s. 172; Porada, Igrzyska, s. 841, 847, 857, 867; Fischer, Kronika, s. 201-203; Tajner, Legendy, s. 119; Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 65, 243, 250, 389; Szatkowski, 50 lat WKS Zakopane, s. 27, 84-92; USC Kościelisko, AU 57/1954/K, AM 7/1964/K.