Jan Żurawski (1932-2023)




trener, zapaśnik, prekursor stylu wolnego w Polsce, 11-krotny mistrz Polski, olimpijczyk z Rzymu (1960), popularyzator sportu zapaśniczego.

Urodzony 1 stycznia 1932 w Warszówce w woj. warszawskim, syn Władysława i Józefy Łazowskiej, absolwent Technikum Mechaniczno-Elektrycznego w Warszawie (1959) i stołecznej AWF (1972), gdzie otrzymał tytuł magistra wf. Zapaśnik (164 cm, 66 kg) stylu wolnego (prekursor w Polsce) wagi piórkowej i lekkiej Związkowca (Radomiaka) Radom (1950-1954) i stołecznej Gwardii (1955-1968), wychowanek trenerów: Władysława Miazio, Stanisława Redy i Stefana Szajewskiego. Wybitny reprezentant stylu wolnego. 11-krotny mistrz Polski: styl klas. w. piórkowa – 1959; styl wolny w. piórkowa – 1958-1960, 1962-1964; w. lekka – 1961, 1965-1967. Finalista MŚ: 1959 Teheran – 6 m., 1961 Jokohama – 6 m., 1962 Toledo – 6 m., 1965 Manchester – 5 m., 1966 Toledo – 6 m.; finalista ME 1966 Karlsruhe – 6 m i finalista PŚ 1958 w Sofii – 6 m. Olimpijczyk (1960).

Od 1959 instruktor (rozpoczął samodzielną pracę szkoleniową w WKS Gwardia), od 1962 pierwszy trener Gwardii w stylu wolnym (10 tytułów drużynowych MP i blisko 60 indywidualnych, wychowankowie – olimpijczycy: Andrzej Kudelski, Henryk Mazur, Tadeusz Trojanowski, Andrzej Kubiak). Trener kadry narodowej (1973), trener klasy „M” (od 1980), zasłużony trener roku 1985, współpracownik trenera kadry narodowej Eugeniusza Najmarka (1977-1987).

Był również przewodniczącym Rady Trenerów PZZ, członkiem zarządu PZZ, prezesem WOZZ (1988-1996) i sędzią międzynarodowym kat. „E” w zapasach. Jeden z jego przyjaciół trafnie zauważył: „gdyby ogłoszono likwidację zapaśniczego sportu, byłby to jednocześnie ostatni dzień życia Janka”. Współautor opracowania Dzieje warszawskich zapasów amatorskich (Warszawa 1994).

Zasłużony Mistrz Sportu odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Kawalerskim (1979) i Oficerskim (1997) OOP. Posiada srebrną i złotą Gwiazdę FILA.

Zmarł 2 marca 2023 roku w wieku 91 lat.

*1960 Rzym: zapasy, styl wolny, w. piórkowa 62 kg – w pierwszej kolejce przegrał 1:3 z T. Sato (Japonia), w drugiej wygrał 3:1 z A. Geldenhuysem (Afryka Płd.), w trzeciej uległ 1:3 Pakistańczykowi M. Akhtarowi i odp. z konk., zajmując w turnieju 12-14 m. (zw. M. Dagistanli Turcja).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 381; Pawlak, Olimpijczycy, s. 303; Staniszewski, Dzieje, s. 41, 45, 96, 122, 138, 150, 160; Kronika sportu, s. 1013, 1017; Księga sportu polskiego, s. 537, 539, 540; Godlewski, Olimpijskie turnieje, s. 83, 235, 238, 242; Lipski, MEZ (w przygotowaniu do druku); AAWF Warszawa, sygn. D-1862 / Z.