Józef Gąsienica (1941–2005)




rolnik, cieśla, jeden z czołowych narciarzy Polski i świata w kombinacji norweskiej (1967-1970), olimpijczyk z Grenoble (1968) i Sapporo (1972).

Urodzony 23 marca 1941 w Zakopanem, wykształcenie podstawowe, rolnik. Narciarz (178 cm, 68 kg), specjalista w kombinacji norweskiej, reprezentant SNPTT 1907 Zakopane (1952-1972). Uchodzi za jeden z największych talentów (kombinacja norweska) w historii polskiego i światowego narciarstwa. Na pewno jest jednym z nielicznych w długich dziejach tej konkurencji, który potrafił zajmować czołowe lokaty, zarówno w biegach jak i skokach.

W latach szczytowej formy (1967-1970) odniósł wiele sukcesów w największych zawodach na świecie (kombinacja norweska). W 1967 roku zajął 3 m. w Reit im Winkl, 6 m. w Le Brassus, 4 m. w Grenoble, 2 m. w Kirunie, a w 1968 był 3 w Le Brassus, zajął 1 m. w Reit im Winkl i znajdował się w gronie faworytów IO w Grenoble. Zajął tam 8 m. w skokach i biegł wspaniale, gdy wyprzedzając jednego z rywali (9,5 km trasy) zawadził o zlodowaciałą skarpę złamał dziób narty i musiał dokończyć bieg na pożyczonej narcie. Ostatecznie 6 m. uznał za porażkę, co nie przeszkodziło mu pokonać mistrzów olimpijskich trzy tygodnie później w zwycięskich zawodach o Puchar Tatr w Szczyrbskim Plesie (1968). Józef Gąsienica i jego młodszy brat Wawrzyniec (nie był olimpijczykiem) – jak głosi rodzinna legenda – swoją fantazją góralską i brawurą zasłużyli na miano Janosików, toteż tym trudniej zrozumieć, że jednocześnie obaj nie przywiązywali większej wagi do sportowego sukcesu, nie angażowali się zbytnio w walkę o tytuły i medale. 3-krotny mistrz Polski: w kombinacji norweskiej (1962,1971) i sztafecie 4 x 10 km (1968) i 6-krotny wicemistrz kraju: w kombinacji (1960, 1968-1970) i sztafecie 4×10 km (1969, 1971). Uczestnik MŚ (1966, 1970), zwycięzca Memoriału B. Czecha i H. Marusarzówny (1968).

Zmarł 14 maja 2005 roku.

*1968 Grenoble: komb. nor. – 6 m. na 41 start. z notą 428.78 (zw. F. Keller, RFN – 449.04). W biegu zajął  11 m. z czasem 50:34.5 z notą 211.08, a w skokach 8 m. – skoki 67,5 m, 72,5 m i 71,5 m  z  notą 217.7 pkt.

*1972 Sapporo: komb. nor. – 31 m. na 40 start. z notą  339.125 (zw. U. Wehling, NRD – 413.340). W skokach G. zajął 34 m. – skoki  67,5 m i 64,5 m z notą 146.8, a w biegu 20-21 m. z czasem 51:29.3 z notą 192.325.

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 194; Pawlak, Olimpijczycy, s. 76-77; MES, t. 2, s. 32; Porada, Igrzyska, s.  868, 880; Fischer, Kronika, s.174 -177; Zieleśkiewicz, Encyklopedia, s. 63, 392, 396; Szatkowski, Od Marusarza do Małysza, s. 165-168.