Władysław Dobrowolski (1896-1969)

1

Medale igrzysk olimpijskich

1

mjr sł. st. Wojska Polskiego , instruktor i wykładowca CWSG i S oraz CIWF , lekkoatleta i szermierz, trener-wychowawca młodzieży, wybitny działacz sportowy, brązowy medalista olimpijski z Los Angeles (1932).

Urodzony 2 stycznia 1896 w Małobądzu w powiecie będzińsko-sosnowieckim, syn Józefa (z zawodu kowala) i Antoniny Findzińskiej uczęszczał do szkoły powszechnej (Będzin) i handlowej (Sosnowiec), ale ukończył tylko 6 klas. Wstąpił do Koła Młodzieży Niepodległościowej, a potem do Związku Strzeleckiego (1912) i prawie równocześnie do PPS. Odkomenderowany do pracy niepodległościowej na terenie Zagłębia (1914) w kwietniu odjechał do V baonu I Brygady Legionów.

Dwukrotnie ranny (1915, 1916), po rozbrojeniu, pracuje w POW (Sosnowiec), potem w Milicji Ludowej, a po jej likwidacji przydzielony zostaje do Baonu Zapasowego 6 pp Legionów. Od 1919 w Wojsku Polskim, jako ochotnik na czele spieszonej baterii wyszedł na front (1920). Potem uzupełniał wykształcenie (1922-1924) zdając maturę w Wilnie. Odkomenderowany z tamtejszego 6 pp Legionów, ukończył w CWSG i S oficerski kurs wf (1925) i szermierki (1926) by pozostać w uczelni na stanowisku dowódcy kompanii oficerskiej. Te same obowiązki (instruktora, wykładowcy i dowódcy) przejmuje od 1929 w warszawskim CIWF na Bielanach. Działa także poza uczelnią. M.in. prowadzi gimnastykę poranną w Polskim Radiu (1932-1939) i jako prezes kieruje pracami warszawskiego AZS (1929-1930).

Kariera sportowa W. Dobrowolskiego dzieli się na dwie wyraźne części: lekkoatletyczną (1921-1929) i szermierczą (1930-1939). Najpierw był sprinterem reprezentując kolejno barwy: Strzelca Wilno (1922), 6 pp Legionów Wilno (1923), Wilii Wilno (1924) i AZS Warszawa (1925-1930). Prawie na początku tej kariery stał się olimpijczykiem. Po paryskich igrzyskach Dobrowolski bardzo rozwinął swój lekkoatletyczny talent bijąc aż 15-krotnie rekordy krajowe (w biegu płotkarskim, skoku w dal i sztafetach), 7-krotnie reprezentując barwy narodowe w meczach międzypaństwowych (1926-1929) i zdobywając aż 11 tytułów mistrza Polski (100 i 200 m, 110 m pł , oszczep, skok w dal, sztafeta 4×100). Rekordy życiowe: 100 m – 11.0 (15 sierpnia 1926 Warszawa), 200 m – 22.6 (2 czerwca 1929 Ryga), 110 m pł – 16.0 (10 lipca 1927 Warszawa), w dal – 6.63 (16 sierpnia 1925 Kraków), 5-bój – 3249,705 (26 września 1926 Poznań), 10-bój – 6196,00 (2 października 1927 Poznań).

Mając 35 lat musiał się pożegnać z lekkoatletyką (kontuzja) i zaczął uprawiać szermierkę (startował do 54. roku życia) ćwicząc u fechmistrza Zagackiego i reprezentując barwy AZS i Legii Warszawa. Był dwukrotnym wicemistrzem Polski w szabli (1932, 1935) i jako pierwszy Polak wszedł do finału mistrzostw Europy w tej broni (nieoficjalne wówczas mistrzostwa świata). Przede wszystkim jednak dwukrotnie startował w IO i zdobył brązowy medal. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 (dowódca I batalionu 21 pp „Dzieci Warszawy” (od granicy z Prusami Wschodnimi na kierunku Przasnysz, Krzynowłoga, Chorzele, wreszcie obrońca Warszawy (Grochów). Kawaler Krzyża Virtuti Militari i Krzyża Walecznych. Jego dowódca płk St. Sosabowski napisał w książce Droga wiodła ugorem: „Nie, do niewoli nie pójdę. Z takim postanowieniem opuszczałem Rzeźnię Miejską stanowisko dowodzenia, polecając mjr Dobrowolskiemu, najstarszemu z pozostałych oficerów, dopilnowanie, aby oddziały były zebrane przed zmrokiem u wylotu Mostu Poniatowskiego, skąd miały odmaszerować do niewoli”. Po kapitulacji Warszawy jeniec oflagów Nimburg nad Wezerą, Ioehoe, Banbostel, od 1942 w obozie karnym w Lubece, a od 1943 w obozie Desslbhai Wartburg, gdzie organizował wf i sport dla zamkniętych współtowarzyszy broni. Nadal bardzo aktywny sportowiec i działacz w okresie powojennym. Dyrektor Państwowych Uzdrowisk w Szklarskiej Porębie i Karpaczu, pracownik Rady Głównej ZS Budowlani w Warszawie, trener szermierki i kierownik ośrodka szermierczego CRZZ, a od stycznia 1957 trener w RKS Marymont (wychowawca wielu znakomitych szermierzy m.in. R. Parulskiego i W. Woydy) i Skra Warszawa. Pierwszy prezes Polskiego Związku Sportów Saneczkowych (1957).

Autor wielu podręczników sportowych, m.in. Lekka atletyka. Metodyka i trening, Warszawa 1933; Stumetrówka. Biegi krótkie i sztafetowe, Warszawa 1927 (wraz z Aleksandrem Szenajchem); Biegi przez płotki, z przeszkodami i sztafetowe, Warszawa 1951 (wraz ze Stanisławem Maszewskim); 15 minut gimnastyki porannej, Warszawa 1935; Polska na Igrzyskach Olimpijskich, Warszawa 1948. Żonaty z Janiną Górecką (2 kwietnia 1921) miał córkę (1922) i syna (1930).

Zmarł w Warszawie 25 lutego 1969 r.

*1924 Paryż: lekkoatletyka, 100 m – 5 m. w przedb. (6 zaw.) z czasem 11,5 , odp. z konk. (zw. H. Abrahams, W. Brytania – 10.6).

*1932 Los Angeles: szermierka, szabla druż. – w grupie półfin.(4 druż.) Polacy pokonali Meksyk 10:6 i Danię 9:5 ; w grupie finałowej (4 drużyny) zwyciężyli USA 8:8 (w trafieniach 59:60 ) oraz przegrali z Włochami 1:9 i Węgrami 1:9 zdobywając brązowy medal (zw. Węgry). Partnerami w zespole byli: T. Friedrich , L. Lubicz-Nycz , A. Papée , W. Segda i M. Suski.

*1936 Berlin: szermierka, szabla indyw. – 3 m. w grupie elim. (7 zaw.) z 4 zw., 4 m. w ćwierćfin.(6 zaw. ) z 2 zw. , odp. z konk. (zw.E. Kabos, Węgry); szabla druż. – w grupie elim. (3 druż.) Polacy zwyciężyli Grecję 9:3 , w grupie ćwierćfin. (4 druż.) pokonali Szwecję 15:1 i Turcję 9:2 , w grupie półfinałowej (4 druż.) wygrali z Francją 10:6 i Austrią 8:8 (w trafieniach 56:60) , w grupie finałowej (4 druż.) Polacy ulegli Włochom 6:10, Węgrom 1:10 i Niemcom 3:9 zajmując 4 m. w turnieju (zw. Węgry). Partnerami D. w drużynie byli: A. Papée , W. Segda , A. Sobik , M. Suski i T. Zaczyk.

Bibl.: Słownik WF, 1972, z. 2, s. 97-98 (Maria Boukef); Od Adamczaka do Zasłony (w przygotowaniu do druku); Encyklopedia statystyczna: Duński, Od Paryża, s. 160-161; Wryk, Akademicki, s. 156 i dalsze; Głuszek, Leksykon 1999, s. 179-180; Łuczak, Szermierka w Polsce w latach 1945-1989, s. 27 i dalsze; Wojda G., Życie i działalność Władysława Dobrowolskiego, praca magisterska, AWF Warszawa, 1973, Maszynopis.; CAW:AP 814+456, KN 67.