ps. „Brok”, nauczyciel wf, instruktor, najlepszy oszczepnik okresu międzywojennego, fotograf Powstania Warszawskiego, poległ zasypany w zbombardowanym domu.
Urodzony 14 grudnia 1908 w Warszawie, syn Antoniego (artysta brązownik) i Antoniny Marianny Górakiewicz, ukończył 8-klasowe Gimnazjum im. M. Reja (1928), po czym rozpoczął studia w WSH pracując jednocześnie jako urzędnik w VII Komisariacie PP. Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie (1931-1932) zaliczył z wynikiem celującym (lokata 1/104) otrzymując wiele not i opinii z dodatkiem „wybitny” i szkolony był następnie na stanowisko dowódcy plutonu w 35 pp. w Brześciu n/Bugiem. Po odbyciu służby wojskowej zmienił kierunek studiów, wstępując do CIWF na Bielanach, gdzie (1934) otrzymał dyplom (w roku akademickim 1937/38 uzupełnił swoje wykształcenie w CIWF na tzw. kursie III B). Skoczek, oszczepnik i wieloboista Warszawianki (1924-1939) był jednym z najlepszych oszczepników świata w połowie lat trzydziestych (3 na liście światowej w 1936) i faworytem IO w Berlinie, gdzie jednak wskutek kontuzji nie zdobył spodziewanych laurów. 7-krotny reprezentant barw narodowych w meczach międzypaństwowych (1929-1937), 5-krotny rekordzista Polski (oszczep, 5-bój, sztafeta 4x100m), 3-krotny mistrz kraju: w oszczepie (1934) i 5-boju (1934, 1935). Rekordy życiowe: w oszczepie – 73.27 (31 maja 1936 Warszawa), w 5-boju – 3417 F (17 sierpnia 1935 Budapeszt) i 10-boju – 6316 F (6 października 1935 Warszawa). Od 1937 już nie startował cierpiąc na przewlekłą chorobę ucha, zakończoną trepanacją czaszki.
W kampanii wrześniowej 1939 wziął udział w składzie macierzystego 35 pp., jako dowódca plutonu w stopniu ppor. rez. piech. Wzięty do niewoli w rejonie Brześcia zbiegł i w grudniu powrócił do Warszawy, gdzie wraz z Józefem Skoczylasem prowadził zakład fotograficzny (fotografia od czasów akademickich obok sportu była jego pasją życiową), uczestnicząc jednocześnie w nielegalnym życiu sportowym (wykładowca tajnego CIWF), formalnie pracując jako nauczyciel (Prywatna Szkoła Powszechna Męska im. M. Reja przy ul. Smolnej 30). Po tragicznej śmierci brata Józefa (żołnierz AK, ps. „Grot”), by zastąpić go w szeregach walczących, zostaje w styczniu 1944 zaprzysiężony jako żołnierz AK w Rejonie III Rembertów Obwodu Warszawa. Od pierwszego dnia Powstania Warszawskiego jest oficerem łącznikowym sztabu Komendy Obszaru Warszawa AK i jednocześnie upoważniony „do noszenia i używania aparatu fotograficznego i filmowego”. Korzystał z niego wszędzie i często, dokumentując wiele fragmentów walk i życia powstańców. Z bogatego i zachowanego archiwum ponad kilkuset zdjęć por. „Broka”, wiele ukazało się w powojennych publikacjach prasowych i książkach. Od 30 sierpnia 1944 Lokajski dowodził 2 plutonem KOSZTY (Kompania Ochrony Sztabu Obszaru Warszawa AK) w stopniu ppor. rez. Zginął w ruinach domu, który został zbombardowany przy ul. Marszałkowskiej 129, 25 września 1944 roku. Jan Łomnicki nakręcił o nim film dokumentalny pt. Gienek (1968). Jego imieniem nazwano szkoły podstawowe: nr 55 w Łodzi (1978) i nr 272 w Warszawie (1981).
*1936 Berlin: lekkoatletyka, oszczep – 7 m. na 17 start. z wynikiem 66.39 (zw. Niemiec G. Stöck – 71.84).
Bibl.: PSB, t. 17, s. 532-533 (tu błędna data urodzenia, imiona matki, błędny wynik startu olimpijskiego i niewłaściwa lokalizacja miejsca śmierci); Słownik WF , 1967 , z. 1, s. 106-107 (tu błędna data urodzenia); Kunert, Słownik konspiracji, t. 1, s. 111-112; MES, t. 2, s. 91-92 (tu błędna data urodzenia); Lista strat kultury, s. 148; Walczak, Ludzie nauki, s. 117 (tu błędny rok urodzenia); Akademia, s. 72-73; Księga pochowanych, t. 2 , s. 411; Warszawianka, s.46-48; Od Adamczaka do Zasłony; Rynkowski, Osiągnięcia, wyniki, s. 51-64; Łojewski, Mecze, s. 46; Głuszek, Leksykon 1999, s. 259; Pawlak, Olimpijczycy, s. 154 (tu błędny dzień urodzin); Tuszyński, Księga, s. 169-171; Chwała olimpijczykom, s. 104-109; Kieraga S., Eugeniusz Lokajski, „Dysk Olimpijski” 1968, nr 8 ; Gozdawa-Gołębiowski J., „Koszta” w akcji, „Życie i Myśl”, 1964, nr 7-8, s.144-148; Lokajska-Domańska Z., Mój brat , „Polska” 1969 , nr 8; Sieniarski S., O Eugeniuszu Lokajskim i szkole jego imienia, „Życie Warszawy”,1981, nr 249; Sotowski K., Szkoła Lokajskiego, „Kierunki”, 1981 , nr 45; Żołnierska droga ppor. „Broka”, „Przegląd Sportowy”, 1968 , nr 51; Jasiak H., Oszczep w chmurach, „Lekkoatletyka”, 1989, nr 8; CAW:AP 1285.
