Józef Jaworski (1903-1939)




inżynier architekt, projektant hotelu turystycznego na Kalatówkach, dwukrotny olimpijczyk (1924, 1928), zginął w obronie Oksywia (1939).

Urodzony 19 października 1903 w Zgierzu, syn Kazimierza i Józefiny z Sokolskich, otrzymał świadectwo dojrzałości w Państwowym Gimnazjum Humanistycznym Męskim im. Bolesława Chrobrego w Piotrkowie (1923). Przerwa w nauce trwała od lipca do grudnia 1920, kiedy wraz z kolegami przebywał na froncie w składzie 33 Łomżyńskiego Pułku Piechoty. Studiował (1923) na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej, gdzie uzyskał dyplom inżyniera architekta (1935). Ukończył także Szkołę Podchorążych Rezerwy Artylerii we Włodzimierzu Wołyńskim (1929-1930). Od 1 stycznia 1933 ppor. rez. szkolony w latach następnych (1934-1935) z przydziałem do 1 Morskiego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej. Prowadził własną praktykę architektoniczną. M. in. zrealizował (1937-1939) własny projekt budowy hotelu turystycznego na Kalatówkach w Zakopanem.

Był członkiem krakowskiego Oddziału Stowarzyszenia Architektów RP. Karierę lekkoatletyczną rozpoczął w Gimnazjum Chrobrego (1922-1923), a kontynuował ją w warszawskim AZS (1923-1932) będąc w tym czasie czołowym średniodystansowcem Polski: 10-krotnie bił rekordy krajowe (1500, sztafety 4×400 i 3×1000), 8-krotnie został mistrzem Polski (800, 1500, 4×400 m) i triumfatorem Biegu Narodowego (1926) oraz 5-krotnie (1926-1929) reprezentował barwy narodowe w meczach międzypaństwowych. Jego rekordy życiowe: 800 m – 2.00,4 (5 czerwca 1932 Warszawa), 1500 m – 4.06,4 (15 lipca 1928 Poznań), 3000 m – 9.20,4 (31 sierpnia 1927 Rzym). Do udanych występów należy zaliczyć udział Jaworskiego w Akademickich Mistrzostwach Świata. Złote medale zdobył: w biegu na 3000 m. i w sztafecie 4×400 m (1924 Warszawa) i w biegu na 3000 m (1927 Rzym). Po zakończeniu kariery zawodniczej był działaczem, m. in. członkiem zarządu PZLA (1937-1939). Uczestnik kampanii wrześniowej1939 trafił do swej macierzystej jednostki 1 Morskiego Dywizjonu Artylerii Przeciwlotniczej i brał udział w obronie Wybrzeża.

Poległ w ostatnim dniu walk o port wojenny na Oksywiu 19 września 1939. 30 maja 1980 roku Szkole Podstawowej nr 3 w Aleksandrowie Łódzkim nadano imię Józefa Jaworskiego.

*1924 Paryż: lekkoatletyka, 800 m – nie ukończył biegu eliminacyjnego – omdlenie. (zw. D. Lowe, W. Brytania – 1.52,4), 1500 m – 6 m. w przedb. (8 zaw.) z czasem 4.28,4 odp. z konk. (zw. P. J. Nurmi, Finlandia – 3.53,6).

*1928 Amsterdam: lekkoatletyka, 1500 m – 4 m. w przedb. (10 zaw.) z czasem 4.14,0, odp. z konk. (zw. H. E. Larva, Finlandia – 3.53,2).

Bibl.: MES, t. 1, s. 232 (tu błędne miejsce urodzenia i data śmierci); Słownik WF, 1996, z. 3, s. 118-119 (Ryszard Wryk); Od Adamczaka do Zasłony; Tuszyński, Księga , s. 107-108; Encyklopedia LA, s. 98 i dalsze; Głuszek, Leksykon 1999, s. 215 (tu błędnie miejsce urodzenia i data śmierci); Pawlak, Olimpijczycy, s. 103; Rynkowski, Osiągnięcia, s. 30-47; Chwała olimpijczykom, s. 15-17 (tu błędna data śmierci); Wryk, Akademicki, s. 151 i dalsze; Pół wieku AZS, s. 38 i dalsze; Szymczak R., Mundur i dres, Sportowiec, 1980, nr 24; Łojewski, Mecze, s. 42 i dalsze; Mrówczyński, Lista strat, s. 18; Polakiewicz, Igrzyska, s. 197, 199; Wryk, Straty, s. 25, 51, 98; CAW:AP 3060; APW , nr alb. 8274.