elektromechanik, trener, najlepszy sprinter w historii polskiego kolarstwa torowego, wielokrotny mistrz kraju, triumfator zawodów o Wielką Nagrodę Polski, błyskotliwy zwycięzca sprinterskich zawodów w całej Europie (1961-1963), olimpijczyk z Tokio (1964).
Urodzony 9 września 1933 w Rożnie, syn Wincentego i Janiny, absolwent Technikum Elektrycznego w Szczecinie (elektromechanik), trener. Kolarz torowy (172 cm, 72 kg) specjalizujący się w sprincie, reprezentant Czarnych Szczecin 1952-1954 i 1958-1960 (w czasie służby wojskowej CWKS Warszawa 1955-1957) i Ogniwa Szczecin (1961-1965) znajdował się pod stałą opieką trenera kadry narodowej Józefa Kupczaka. Odegrał on wielką, kto wie, czy nie decydującą rolę w zbliżeniu naszego słabego po wojnie kolarstwa torowego do czołówki europejskiej i światowej (wraz z takimi zawodnikami jak Józef Grundman, Lucjan Józefowicz, Wacław Latocha i Augustyn Wachecki, w czasie kiedy dojrzewały już talenty Janusza Kierzkowskiego i Rajmunda Zielińskiego). Jako pierwszy zaczął odnosić efektowne zwycięstwa poza granicami Polski (1961-1963). Triumfował w takich zawodach, jak Puchar Maška (CSRS), Grand Prix NRD, Kopenhagi, Aarhus, Londynu, Coventry, Nottingham, Pragi, Brna. Tylko w jednym 1962 pozostawił w pokonanym polu tej klasy sprinterów, jak Bianchetto i Damiano (Włochy), Burton (Anglia), Simes (USA), Duckert (Dania), Bodnieks (ZSRR), de Graaf (Holandia) czy Beansch (Australia). Wygrywając na znanych torach, po raz pierwszy po wojnie polski torowiec otrzymywał entuzjastyczne cenzurki i oceny zagranicznej prasy i fachowców.
Ceniono jego klasę sportową i zachowanie się na torze. Nic więc dziwnego, że na rewanż wielkich rywali mógł zawsze liczyć. W rezultacie – z udziałem reprezentantów Anglii, Australii, Afryki Południowej, Danii i NRD – odbyły się pierwsze wielkie międzynarodowe zawody na polskich torach (1962), które potem (1963) otrzymały nazwę Grand Prix Polski. W ten sposób powrócono do tradycji warszawskich Dynasów. Wstęp do odnowy kolarstwa torowego, w którym sprinter ze Szczecina odegrał wielką rolę, został dokonany. 10-krotny mistrz Polski: sprint (1957, 1959-1961, 1963-1965), tandemy (1963, 1964), 4 km druż, (1954), 4-krotny wicemistrz w sprincie (1955, 1956, 1958, 1962) i 3-krotny brązowy medalista MP: km (1958, 1960, 1962). Triumfator zawodów torowych o Wielką Nagrodę Polski w sprincie (1964, 1965), 10-krotny uczestnik MŚ (1955-1956, 1958-1965), ale bez większych sukcesów. Olimpijczyk (1964). Był 5-krotnym rekordzistą Polski w sprincie (ostatnie 200 m) od 11.9 (23 czerwca 1954 Tuła) poprzez wyniki: 11,6 (1956), 11.5 (1956), 11.4 (1958) aż do 11,0 (1 sierpnia 1962 Kraków). Zajmuje 10 m. na liście najlepszych torowców w historii kolarstwa polskiego (1921-1986).
Po zakończeniu kariery zawodniczej (jako trener kadry narodowej) brał czynny udział w budowaniu dalszych postępów i sukcesów naszych torowców. Zasłużony Mistrz Sportu, odznaczony m. in. brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe i Krzyżem Kawalerskim OOP.
Zmarł przedwcześnie (rak) w Szczecinie 7 stycznia 1985. Kilka lat później (1988) przebudowany i zadaszony (częściowo) szczeciński tor kolarski otrzymał imię Zbysława Zająca.
*1964 Tokio: kolarstwo, torowe, 1000 m ze startu lotnego – 3 m. w przedb. (3 zaw.), 1 m. w rep. elim. (3 zaw.) z czasem 12.31, 1 m. w rep. finałowym (2 zaw.) z czasem 12.09, 1 m. w drugiej elim. (3 zaw.) z czasem 12.06, 2 m. w ćwierćfin. (2 zaw.), odp. z konk., zajmując m. 5-8 (zw. Włoch G. Pattenella).
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 374; Pawlak, Olimpijczycy, s. 294 (tu brak danych dot. kariery sportowej); Tuszyński, Złota księga, s. 89, 129, 134; Tuszyński, Od Dynasów, s. 292; Tuszyński, 100 lat WTC, s. 251 i dalsze; Wasyliszyn, Jubileuszowe asy, s. 65; Wywiad środowiskowy.
