BIAŁAS CZESŁAW (1931-1991)
|
ciężarowiec z Szopienic, trener, pierwszy Polak, który został mistrzem Europy (Katowice 1957), opiekun i wychowawca medalistów mistrzostw świata i IO, olimpijczyk z Helsinek (1952), Melbourne (1956) i Rzymu (1960).
Urodzony 19 czerwca 1931 w Szopienicach, syn Stanisława i Małgorzaty Markiton, absolwent miejscowej szkoły podstawowej. Ciężarowiec HKS Szopienice (1949-1969) z przerwą na służbę wojskową, kiedy trenował w OWKS Kraków 1952-1953. Mistrz olimpijski Zygmunt Smalcerz napisał kiedyś o nim: „Sport był dla Białasa wszystkim: sposobem na życie, oknem na świat, edukacją większą niż ukończona szkoła podstawowa, dobrym zawodem, marzeniem i spełnieniem. Oddał tej dyscyplinie wszystko na dobre i na złe: miłość, przywiązanie, zdrowie i wiedzę”. To najwyższe słowa uznania dla zawodnika, który naszym siłaczom torował drogę do światowej czołówki, zdobywając jako pierwszy Polak tytuł mistrza Europy (Katowice 1957) w w. lekkociężkiej (90 kg) 420 kg (135+120+165). W ciągu ponad 20 lat startów 50-krotnie bił rekordy Polski i 10-krotnie sięgał po tytuł mistrzowski: w. półciężkiej (82,5 kg) 1952, 1953, 1955, w. lekkociężkiej (90 kg) 1958, 1959 i w. superciężkiej (+110 kg) 1954, 1956, 1957, 1960, 1962. Zdobywał także brązowe medale: na MŚ 1959 w w. lekkociężkiej 90 kg – 422,5 kg (132,5+130+160) i na ME – 1955 (w. półciężka 82,5 kg ) – 385 kg (117,5+115+152,5) i 1959 (w. lekkociężka 90 kg) – 422,5 kg (132,5+130+160). Już w trakcie kariery sportowej (1962) rozpoczął w swoim klubie karierę trenerską, gdzie wychował całą plejadę świetnych ciężarowców z których najwybitniejszym jest Marek Seweryn (był dla niego drugim ojcem, pozwolił mieszkać w swoim domu). Był też prawą ręką trenera kadry narodowej Klemensa Roguskiego podczas przygotowań do występów na IO w Tokio (1964). Ojcowskie traktowanie zawodników było jednym z jego najważniejszych powinności. Mistrz Sportu. Żonaty (Edyta Ploch). Zmarł w Katowicach 24 czerwca 1991. Corocznie w Szopienicach odbywa się turniej jego imienia.
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 156; Pawlak, Olimpijczycy, s. 31; Klimontowicz, Ruch olimpijski, s. 50 (tu dzień śmierci: 23 czerwca 1991); Szyk, Polski sport ciężarowy, s. 48, 55; Zgondek, Podnoszenie ciężarów na IO, s. 75, 76; Kronika Sportu, s. 980, 981.
*1952 Helsinki: w. półciężka (82,5 kg) – 19 m. na 22 start. z wynikiem 325 kg: 87,5+107,5+130 (zw. T. Łomakin ZSRR – 417,5: 125+127,5+165).
*1956 Melbourne: w. lekkociężka (90 kg) – 14 m. na 15 start. z wynikiem 130 kg. Rezultat ten uzyskał w wyciskaniu, zajmując po tej konk. 5 m. W rwaniu spalił wszystkie boje, spadając na 14 m. (zw. A. Worobiow ZSRR – 462,5: 147,5+137,5+177,5).
*1960 Rzym: w. lekkociężka (90 kg) – 7 m. na 20 start. z wynikiem 410 kg: 130+122,5+157,5 (zw. A. Worobiow ZSRR – 472,5: 152,5+142,5+177,5).
| « powrót do listy |
