Jan Bochenek (1931-2011)

1

Medale igrzysk olimpijskich

1

ppłk sł. st.  WP, trener, jeden z pionierów podnoszenia ciężarów w Polsce, medalista mistrzostw świata i Europy, dwukrotny uczestnik IO, brązowy medalista olimpijski z Rzymu (1960).

Urodzony 20 września 1931 w Wołczkowie koło Stanisławowa, w rodzinie kolejarskiej Jakuba i Katarzyny  Grochalskiej. Po ciężkich przeżyciach i doświadczeniach wojennych (Wehrmacht, Armia Czerwona, UPA) osiadł wraz z rodzicami w Wąsoszy koło Rawicza. Po „małej maturze” w Nowej Soli, wstąpił do Szkoły Oficerskiej w Łodzi, gdzie też ukończył Liceum Ogólnokształcące (1955). Jak wielu młodych ludzi w tamtych czasach, dopiero w wojsku zapoznał się ze sportem. Na mistrzostwach okręgu we Wrocławiu startował w zapasach i lekkoatletyce. Tam jego rywalem w rzucie młotem był Tadeusz Rut, a w Łodzi współzawodniczył z kolei w dysku z młodziutkim Edmundem Piątkowskim (1949) z którym wygrał z wynikiem 44,5 m (rekord życiowy). Dopiero potem (1951) zwyciężyło zamiłowanie do podnoszenia ciężarów.

Zawodnik (176 cm, 83 kg) Garnizonowego WKS Łódź (1951-1959) i Legii Warszawa (1960-1962), gdzie jego trenerem był Józef Styczyński. Szybkie postępy i ustanawiane rekordy Polski (w sumie 18) pozwoliły mu na występy w reprezentacji na ME już po czterech latach treningu. 5-krotny mistrz Polski wagi półciężkiej (82,5 kg) – 1954, 1956, 1957, 1960, 1961 wywalczył też 2-krotnie brązowy medal MŚ 1957 w. średnia 75 kg – 395,0 (125+117,5+152,5) i MŚ 1959 (także w w. średniej) – 392,5 (120+112,5+160). Był także na mistrzostwach Europy: srebrnym medalistą 1959 w. średnia 75 kg – 392,5 kg (120+112,5+160) i 3-krotnym brązowym medalistą (także w w. średniej) – 1956 – 362,5 kg (112,5 +107,5+142,5), 1957 – 380 kg (122,5+107,5+150) i 1960 – 385 kg (120+115+150).

Najbardziej dramatyczną walkę o medal olimpijski stoczył w Melbourne (1956), gdzie ostatecznie zajął 4. msc gdyż był cięższy od swego rywala (Włocha E. Pignatti) o 40 dkg. Na kolejnych igrzyskach w Rzymie (1960), również po fantastycznej walce, nie dał sobie wydrzeć brązowego medalu, a że Ireneusz Paliński był bezapelacyjnym triumfatorem w tej kategorii wagowej, biało-czerwone podium w Rzymie śniło się nam długo po nocach. Posiadając uprawnienia instruktora podnoszenia ciężarów stosunkowo szybko rozpoczął także działalność szkoleniową w ŁKS i Garnizonowym WKS (1951-1963). Po uzyskaniu stopnia trenera II kl. (1963) kontynuował pracę szkoleniową w łódzkim WKS Orzeł. Od 1976 trener I klasy i asystent trenera Klemensa Roguskiego, a od 1980 trener reprezentacji. Wraz z asystentem Norbertem Ozimkiem prowadził biało-czerwonych podczas IO w Seulu (1988). Zasłużony Mistrz Sportu (1960) odznaczony m.in. dwukrotnie srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe, Złotym Krzyżem Zasługi (1960) i Krzyżem Oficerskim OOP (1988).

Zmarł w Łodzi, 2 listopada 2011 roku.

*1956 Melbourne: podnoszenie ciężarów, w. średnia (75 kg) – 4. na 14 start. z wynikiem 382,5 kg: 120+112,5+150 (zw. F. Bogdanowski ZSRR – 420 kg: 132,5+122,5+165).

*1960 Rzym: podnoszenie ciężarów, w. półciężka (82,5 kg) – 3. na 24 start. z wynikiem 420 kg: 130+120+170 zdobywając brązowy medal (zw. I. Paliński Polska – 442,5 kg: 130+132,5+180).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 160; Pawlak, Olimpijczycy, s. 36; Bogusz, Łódzcy olimpijczycy, s. 22-23; Szyk, Polski sport ciężarowy, s. 44, 48, 55; Zgondek, Podnoszenie ciężarów na IO, s. 76, 77; Duński, Od Paryża, s. 74-75; Kronika Sportu, s. 980; wywiad środowiskowy.