Jan Górny (1907-1945)




posterunkowy Policji Państwowej Województwa Śląskiego, amator i zawodowiec z Gliwic, olimpijczyk z Amsterdamu (1928), żołnierz Wehrmachtu, zmarł w szpitalu armii USA.

Urodzony 14 sierpnia 1907 w Gliwicach, syn Jana i Józefy z  Bajerów. Po 1922 przeniósł się wraz z rodzicami do Królewskiej Huty (Chorzów), gdzie ukończył 8-klasową szkołę ludową i otrzymał pierwszą pracę zarobkową w kopalni „Król”. Od 1928 był posterunkowym Policji Państwowej Województwa Śląskiego. Z boksem zapoznał się w Chorzowie. Należał kolejno do: Towarzystwa Atletycznego Atlas Królewska Huta (1922-1924), Boxing Clubu Królewska Huta (1924-1928), BKS Katowice (1928) i Policyjnego Klubu Sportowego Katowice (1928-1930). Od 31 stycznia 1931 przeszedł na zawodowstwo i został członkiem Polskiego Zawodowego Związku Bokserskiego. W czasie swojej kariery bokserskiej: amatorskiej (1922-1930) i zawodowej (1931-1939) walczył w kategoriach od wagi muszej do piórkowej (a nawet lekkiej). Był 4-krotnym mistrzem Polski: w wadze koguciej (1926) i piórkowej (1928-1930), półfinalistą mistrzostw Europy (Budapeszt 1930) i olimpijczykiem (1928). Lata 1928-1930 były najlepszym okresem w amatorskiej karierze zawodniczej Górnego.

7-krotnie bronił barw narodowych (4 zwycięstwa i 3 porażki) w meczach międzypaństwowych (debiut w meczu z Austrią w 1928, kiedy niezasłużenie przegrał z Pospischilem). Niezła postawa w Amsterdamie oraz zwycięstwa w meczach międzypaństwowych reprezentacji Polski z Czechosłowacją (1929, 1930), Niemcami (1930) i Austrią (1930) stawiały Górnego w gronie faworytów mistrzostw Europy (1930), zwłaszcza po wygranej walce eliminacyjnej z faworytem mistrzostw Niemcem Fuchsem. Nagły atak wyrostka robaczkowego na początku II rundy walki z Węgrem Szabo rozwiał marzenia Polaka o złotym medalu. W 1931 przeszedł na zawodowstwo staczając ok. 30 oficjalnych walk (15-5-10). Łącznie w swojej karierze zawodniczej stoczył ok. 190 walk (144-24-22). Intensywne starty nie wpłynęły jednak zasadniczo na poprawę sytuacji finansowej Górnego, który  został zmuszony do podjęcia dodatkowej pracy w hucie Pokój (1934 -1940) w Nowym Bytomiu i działalności szkoleniowej w tamtejszym Bokserskim Klubie Sportowym (oddział Związku Strzeleckiego Śląsk).

W czasie wojny (1940-1943) pracował w hucie Kościuszko w Chorzowie, skąd został przymusowo wcielony do Wehrmachtu. Służył na terenie Francji, gdzie w walce z Amerykanami, w nieznanych bliżej okolicznościach, został ciężko ranny. Wzięty do niewoli przebywał  w szpitalu armii USA w Orglanders, gdzie zmarł 7 maja 1945 i tam też został pochowany.

*1928 Amsterdam: boks, waga piórkowa – w pierwszej kolejce wyciągnął  wolny los, w drugiej zwyciężył na punkty Kanadyjczyka Frederica Volkerta, zaś w ćwierćfinale przegrał z Belgiem Lucienem Biquetem i zajął 5-8 miejsce (zw. B. van Klaveren, Holandia).

Bibl.: Słownik WF, 1989, z. 2, s. 127-129 (Antoni Steuer – tu brak daty i okoliczności śmierci); Tuszyński , Księga, s. 81-82; Głuszek, Leksykon 1999, s. 202 (tu błędny rok śmierci i niewłaściwie podany przebieg walk w turnieju olimpijskim); Pawlak, Olimpijczycy, s. 85 (tu brak dokładnej daty śmierci); Marzec H., Drzewiej na ringu, Sport Śląski, 1992, nr 33; Kurzyński, Tysiąc wspaniałych (1), s. 51-52.