Janusz Sidło (1933-1993)

1

Medale igrzysk olimpijskich

1

ps. „Łokietek”, nauczyciel wf i trener, najlepszy oszczepnik w historii polskiej lekkoatletyki, rekordzista świata i dwukrotny mistrz Europy (1954, 1958), srebrny medalista olimpijski z Melbourne (1956).

Urodzony 19 czerwca 1933 w Szopienicach w robotniczej rodzinie Romana i Elfrydy Papoń, ukończył V Liceum Ogólnokształcące w Gdańsku Oliwie (1952) i stołeczną AWF (1971), gdzie otrzymał tytuł magistra wf (za ciekawą pracę pt. „Oszczep – od narzędzia do przyboru sportowego”, którą napisał pod kierunkiem H. Młodzianowskiej). Największy fenomen w historii polskiego oszczepu (nazywano go „królem” lub „artystą” tej specjalności. Zawodnik (182 cm, 93 kg) Stali Katowice (1949-1950), Spójni Gdańsk (1951-1954) i Spójni Warszawa (1954-1973), a jego trenerem był Zygmunt Szelest. Niezwykła sportowa kariera (24 lata startów, udział w pięciu igrzyskach olimpijskich, pięciu mistrzostwach Europy, rekord życiowy – 86.22 w wieku 37 lat), którą słusznie ktoś nazwał „pogoń za pełnią oszczepniczego życia”. Kiedy jednak zaczęto ją oceniać z perspektywy czasu, nie brakowało opinii, że „myśl o medalach stała się wiarą i przekleństwem” dla niezwykle popularnego mistrza oszczepu, który nie bacząc na zdrowie, kontuzje, ból parł do „wymarzonego celu”. Ciągle – jak sądził „król oszczepu” – niespełnionego. Ale czy można mieć o to do niego pretensje?

Był sportowym fenomenem pod każdym względem: 64-krotny reprezentant Polski w meczach międzypaństwowych 1949-1970 (64 starty, 43 zwycięstwa indywidualne), 1-krotny rekordzista świata – 83.66 (30 czerwca 1956 Mediolan), 2-krotny rekordzista Europy – 80.15 (2 października 1953 Jena) i 83.66 (30 czerwca 1956 Mediolan), 7-krotny rekordzista Polski (od 80.15 w 1953 do 86.22, który był jednocześnie rekordem życiowym – 7 maja 1970 Mantes la Jolie, FRA) oraz w rzucie granatem (72.27 w 1951 i 75.54 w 1952), 16-krotny mistrz Polski w rzucie oszczepem (1951-1961, 1963, 1966, 1969) i granatem (1951, 1952). Duże sukcesy zanotował podczas pięciu startów w mistrzostwach Europy: w Bernie (1954) zdobył tytuł mistrzowski rzutem 76.35, a w Sztokholmie (1958) złoty medal wywalczył rzutem na odległość 80.18; w kolejnych startach zajął miejsca – 1962 w Belgradzie  – 7. (75.01), 1966 w Budapeszcie – 7. (78.86) i 1969 w Atenach – 3. miejsce i brązowy medal (82.90).

Po zakończeniu kariery zawodniczej był trenerem klubowym i reprezentacji oraz szkoleniowcem PZLA. Mimo iż bardzo chciał (wzorem był jego trener Zygmunt Szelest), nie wychował swoich następców – rekordzistów. Często był  rozczarowany. Nie dbał o swoje skołatane serce. Zasłużony  Mistrz Sportu, odznaczony m. in. dwukrotnie złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe i Krzyżem Kawalerskim (lub Oficerskim OOP). Najlepszy sportowiec powojennego XX – lecia. Zwycięzca plebiscytu „PS” na najlepszego sportowca Polski (1954, 1955).

Zmarł 2 sierpnia 1993 roku w Warszawie.

*1952 Helsinki: lekkoatletyka, rzut oszczepem – w elim. osiągnął 62.38 (min. kwalifik. 64.00) odp. z konk. (zw. C. Young, USA – 73.78).

*1956 Melbourne: lekkoatletyka, rzut oszczepem – w elim. osiągnął 72.00 (min. kwalifik. 66.00), w finale 2. msc (15 zaw.) z wynikiem 79.98 (zw. Norweg E. Danielsen – 85.71) – zdobywając srebrny medal. Bardzo znaczący szczegół rywalizacji tych dwóch znakomitych oszczepników na głównym stadionie olimpijskim: Sidło, prowadząc w konkursie i widząc, że sympatycznemu Skandynawowi nie bardzo się powodzi, zaproponował mu rzut swoim oszczepem. Danielsen po krótkim namyśle, nie mając nic do stracenia, skorzystał z propozycji rywala. Rzucił, „trafił” i zdobył złoty medal olimpijski (potwierdził ten fakt w rozmowie z prof. Wojciechem Zabłockim w roku 2001).

*1960 Rzym: lekkoatletyka, rzut oszczepem – w elim. osiągnął 85.14 (min. kwalifik. 74.00), w finale 8. msc (13 zaw.) z wynikiem 76.46 (zw. W. Cybulenko ZSRR – 84.64). Znów stracona szansa Polaka. Najlepszy wynik w eliminacjach, którego nie mógł powtórzyć w finale. Pech.

*1964 Tokio: lekkoatletyka, rzut oszczepem – w elim. osiągnął 76.93 (min. kwalifik.77.00) w finale – 4. msc (12 zaw.) z wynikiem 80.17 (zw. Fin P. Nevala – 82.66).

*1968 Meksyk: lekkoatletyka, rzut oszczepem – w elim. osiągnął 80.12 (min. kwalifik. 80.00), w finale 7. msc (12 zaw.) z wynikiem 80.58 (zw. J. Lusis ZSRR – 90.10). Ostatnia szansa 35-letniego „króla” polskiego oszczepu. Tym razem nie mogła być wykorzystana. Wielcy rywale rzucali już wtedy 10 metrów dalej.

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 318; Pawlak, Olimpijczycy, s. 226 (tu błędnie córka Ewa i żona Roma); Duński, Od Paryża, s. 789-790; Gebert, Poczet olimpijczyków, s. 134; Rozum, Osiągnięcia, Rzut oszczepem m. , s. 154 -158, 175-176; Kurzyński, Indeks LA 1945-1956 (oprac. niepubl.); Łojewski, Mecze mężczyzn, s. 50, 357; Encyklopedia (Statystyczna) LA, s. 8 , 10 , 75, 109, 119, 123, 140; Mistrovstvi Evropy, s. 134-136; zur Megede, Die Geschichte der olympischen Leichtathletik, t. 2 , s. 97, 148,150, 213, 214, 286, 287, 370, 372; MES, t. 2, s. 396; Sportowcy XXX lecia, s. 100-112; Najlepsi polscy, s. 163-174; AAWF Warszawa, D-967 / S.