OPARA JERZY JANUSZ
ps. „Dzik”, nauczyciel wf, trener, pierwszy polski kanadyjkarz, który uzyskał wyniki klasy międzynarodowej, wielokrotny mistrz Polski, srebrny medalista mistrzostw świata, uczestnik IO (1972, 1976), zdobywca srebrnego medalu olimpijskiego (wraz z Andrzejem Gronowiczem) w Montrealu (1976).
Urodzony 21 lipca 1948 w Warszawie, syn Jana i Ireny Kocus, absolwent miejscowego Technikum Budowlanego i stołecznej AWF (1978), gdzie otrzymał tytuł magistra sportu (i uprawnienia trenera II kl.), kanadyjkarz (176 cm, 80 kg), reprezentant Skry Warszawa (1965-1968 i 1971-1979) i Zawiszy Bydgoszcz (1968-1970), podopieczny Ryszarda Folgarta (zachęcił go do uprawiania kajakarstwa) oraz trenerów: Mariana Puchalskiego (klub) i Andrzeja Niedzielskiego (kadra). Jako pierwszy Polak (w reprezentacji od 1968) uzyskał wyniki na poziomie światowym debiutując srebrnym medalem MŚ w Kopenhadze (1970) w konkurencji indywidualnej na 1000 m. Po nieudanym występie olimpijskim w Monachium (1972) połączył siły z zawodnikiem olsztyńskiego Stomilu Andrzejem Gronowiczem z którym (K-2) wywalczył srebrne oraz brązowe medale MŚ (1973, 1974, 1977) i najważniejszy w karierze srebrny medal olimpijski w Montrealu (1976). Zdobył go, mimo sporych komplikacji zdrowotnych w okresie przygotowawczym (uszkodzenie błony bębenkowej i kontuzja barku odniesiona podczas ćwiczeń na nartach).
Miał sporo problemów (konfliktów) z trenerem kadry narodowej Andrzejem Niedzielskim (sprawy koncepcji szkoleniowych). „Kontynuował” (niestety) te konflikty (np. Marek Łbik), kiedy sam zaczął kierować szkoleniem polskiej reprezentacji (1990-1992). Sukcesów w tej dziedzinie nie miał! 12-krotny mistrz Polski: C-1 500 m (1971, 1974), C-1 1000 m (1968, 1969, 1971, 1972) i C-1 10000 m (1968, 1969, 1971, 1973, 1974, 1975). 4-krotny medalista MŚ: srebrny 1970 Kopenhaga (C-1 1000 m), 1974 Meksyk (C-2 1000 m), brązowy 1973 Tampere (C-2 500 m),1977 Sofia (C-2 1000 m).
8-krotny finalista MŚ 1971 – Belgrad: 4. msc (C-1 500 m), 4. msc (C-1 1000 m), 1973 – Tampere: 4. msc (C-2 1000 m), 6. msc (C-2 10000 m), 1974 – Ciudad Mexico: 4. msc (C-2 500 m), 1975 – Belgrad: 6. msc (C-2500 m), 6. msc (C-2 1000 m), 1978 – Belgrad: 4. msc (C-2 1000 m). Odznaczony dwukrotnie srebrnym i raz brązowym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe. Jest trenerem sekcji kajakowej KS „Piast” Człuchów.
*1972 Monachium: kan. jedynki 1000 m – 3. w przedb. (7 zaw.) z czasem 4.32,39, 9. msc w finale (9 zaw.) z czasem 4.21,05 (zw. I. Patzaichin, Rumunia – 4.08,94).
*1976 Montreal: kan. dwójki 500 m – 3. w przedb. (7 osad) z czasem 1.58,90, 1. msc w półfin. (4 osady) z czasem 1.49,04, 2. msc w finale (9 osad) z czasem 1.47,77 zdobywając srebrny medal (zw. S. Pietrenko i A. Winogradow, ZSRR – 1.45,81). Partnerem O. był A. Gronowicz; kan. dwójki 1000 m– 1. w przedb. (8 osad) z czasem 3.52,58, 1. msc w półfin. (4 osady) z czasem 3.59,34, 4. msc w finale (9 osad) z czasem 3.59,56 (zw. S. Pietrenko, A. Winogradow, ZSRR – 3.52,76). Partnerem O. był A. Gronowicz.
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 288, 289; Pawlak, Olimpijczycy, s. 189; Duński, Od Paryża, s. 622-623; MES, t. 2, s. 230, 231; Przewodnik Iskier, s. 178, 179; Porada, Igrzyska, s. 884, 899; Kronika sportu polskiego 1944-74, s. 484, 486, 487; Kronika Sportu, s. 908; 100 lat sportu na Kujawach i Pomorzu, s. 229; Dokumentation Des Kanu-Rennsports, v. 1, 1933-1990, s. 54, 62, 67, 75, 148; Wywiad środowiskowy (ankieta wypełniona przez zawodnika).