Jerzy Koszutski

KOSZUTSKI JERZY (1905-1960)

ps. „Jurand”, muzyk, kompozytor i kolarz torowy, olimpijczyk z Amsterdamu (1928), twórca Chóru Juranda.

Urodzony 30 stycznia 1905 w Siedlcach, syn Kazimierza (prezydent m. Kalisza) i Heleny Kowalskiej, ukończył szkołę muzyczną w Kaliszu, mając w młodości dwie pasje: muzykę i sport. Kolarstwo zaczął uprawiać na początku lat dwudziestych podczas popularnych „stadionówek” (organizowane przez tygodnik „Stadjon”), które dla zawodników nie stowarzyszonych odbywały się w Warszawie. Od 1925 reprezentował Kaliskie Towarzystwo Cyklistów szybko awansując do grona najlepszych polskich torowców (1925-1929) specjalizujących  się w sprincie (wicemistrz Polski 1928). Bił nawet rekordy krajowe na krótkich dystansach, a jeden z nich na 300 m. ze startu lotnego ustanowiony 26 czerwca 1928 wynikiem 19,6 sekundy, wytrwał nie pobity przez dwa lata. Koszutski (często żartowano, że ojciec – prezydent specjalnie dla niego wyremontował i unowocześnił kaliski welodrom) odniósł wiele efektownych zwycięstw na warszawskich Dynasach mając w pokonanym polu nawet wielkich zagranicznych mistrzów. Olimpijczyk. Wyczynowe uprawianie kolarstwa zakończył w 1929 roku poświęcając się całkowicie muzyce. Studiował w konserwatorium warszawskim, koncertował, przygotowując się do pogłębiania wiedzy u I. Paderewskiego. Niestety, w wypadku motocyklowym stracił dwa palce (1932). Po tym wypadku odszedł od muzyki klasycznej, zainteresował się lekką muzą. Przyjmując pseudonim artystyczny „Jurand” stworzył męski kwartet wokalny, który występował pod nazwą „Chór Juranda” zdobywając sobie powszechne uznanie i popularność w całym kraju i za granicą. Koszutski był świetnym aranżerem, dyrygentem, muzykiem – pianistą i kompozytorem licznych utworów wokalnych. Wybuch II wojny światowej zastał go z „Chórem Juranda” we Lwowie. Do czerwca 1941 koncertował na terenie ZSRR, a od końca 1943 w kawiarniach Warszawy. Po zakończeniu wojny (do 1957) prowadził „Chór Juranda”, który nadal cieszył się ogromnym powodzeniem w kraju. Potem poświęcił się pracy kompozytorskiej i pedagogicznej. Był m. in. wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej we Wrocławiu. Ostatnie lata życia spędził w Kłodzku prowadząc zespoły wokalne w Powiatowym Domu Kultury. Czterokrotnie żonaty (nie miał dzieci). Zmarł 15 czerwca 1960 w Nowej Rudzie, a pochowany został na cmentarzu w Kłodzku.

Bibl.: PSB, t. 14, s. 382-383 (Czesław Opałko); Słownik WF, 2000, z. 1, s. 112 (Ryszard Wryk); Tuszyński, 100 lat WTC, s. 97 i dalsze; Tuszyński, Od Dynasów, s.132 i dalsze; Głuszek, Leksykon 1999, s. 235 (tu brak daty i miejsca urodzenia, niekompletna data i błędne miejsce śmierci); Pawlak, Olimpijczycy, s. 127 (tu błędny miesiąc urodzenia czerwiec).
* 1928 Amsterdam: sprint (1000 m. ze startu lotnego) – 2 m. w przedb. (3 zaw.), 1 m. w repesażu (3 zaw.), w ćwierćfin. przegrał z Duńczykiem W. Hansenem i odp. z konk. (zw. R. Beaufrand, Francja – 13.2)

« powrót do listy