MĄCZYŃSKA CUGOWSKA MARIA
|
księgowa, łuczniczka klubów krakowskich i warszawskich, mistrzyni i rekordzistka świata, jedna z najlepszych zawodniczek w historii tej dyscypliny sportu w Polsce, olimpijka z Monachium (1972).
Urodzona 22 maja 1932 w Opatowcu koło Buska, córka Stanisława i Rozalii Plucińskiej, absolwentka Liceum Administracyjno-Gospodarczego (1951) w Krakowie (księgowa), zawodniczka (155 cm, 62 kg) klubów krakowskich Sparty i Energetyka oraz warszawskich Łączności i Marymontu. W długiej karierze sportowej (1953-1979), pełnej rekordów i medali wspierali ją trenerzy: Marian Zgała, Michał Januszewski i Mieczysław Nowakowski. Do łucznictwa trafiła przypadkowo. Spróbowała, podobało się, ale mimo systematycznej pracy (przez 9 lat) filigranowa zawodniczka nie osiągała zadawalających wyników. „Strzelałam przez kilka lat z lewej ręki – wspominała – gdyż nie umiałam… zamknąć lewego oka tylko prawe. Była to jakaś anormalna pozycja i stąd zbyt nerwowe strzelanie. Decyzja kolegów i szkoleniowców była jednoznaczna – muszę strzelać z prawej ręki. Łatwo powiedzieć, trudniej wykonać. Co zrobić z tym przymrużeniem lewego oka? Zawiązywałam je (prawe) opaską i trenowałam. Ale bez przekonania. Dopiero po przeniesieniu się do Warszawy trener Nowakowski przekonał mnie, że będę jeszcze dobrze strzelać. Uwierzyłam mu.” Miał rację. Łuczniczka Łączności i Marymontu (zwana Robin Hoodem w spódnicy) stała się pod koniec lat sześćdziesiątych (szkoda, że łucznictwo weszło do programu IO po pięćdziesięcioletniej nieobecności dopiero w 1972 w Monachium) godną kontynuatorką wspaniałych wyczynów Janiny Kurkowskiej-Spychajowej i Katarzyny Wiśniowskiej. Szczytem jej (i koleżanek) osiągnięć były wyczyny Polek na mistrzostwach świata w holenderskim Amersfoort (1967), gdzie Maria Mączyńska, Zofia Piskorek i Irena Szydłowska zdobyły w tej kolejności wszystkie medale (ind. i druż.). Z tak miażdżącą przewagą nad rywalkami (Amerykanki, Szwedki, Finki) i w takim stylu nikt jeszcze na MŚ nie triumfował. 6-krotna mistrzyni Polski w wieloboju ind. (1956, 1958, 1967, 1969, 1972) była też: 7-krotną mistrzynią świata 1959 (2 x 60 m), 1967 (Ł2AB ind. i druż., 2×50 m i 2×70 m), 1971 (Ł2AB druż. i 2×70 m); 8-krotną medalistką MŚ: srebrna 1959 (2×50 m), brązowa 1955 (wielobój druż., trójbój długodyst. druż., trójbój krótkodyst. druż.), 1957 (2×70 m), 1969 (Ł2AB druż.), 1971 (Ł2AB ind. , 2×60 m); 3-krotną mistrzynią Europy 1968 (ŁAB ind. i druż.), 1974 (30 m); 5-krotną medalistką ME: srebrna 1968 (60 i 70 m), 1970 (ŁAB druż.), brązowa 1970 (30 m); była także 9-krotną rekordzistką świata: na 70 m – 289 pkt. (1967), 2 razy na 2×70 m – 574 pkt. (1971), na 2×50 m – 565 pkt. (1967), 2 razy w Ł2AB druż. (1971), 3 razy w ŁAB druż. (1971). Mistrzyni Sportu (1955) i Zasłużona Mistrzyni Sportu (1968) odznaczona m.in. trzykrotnie Złotym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe i wyróżniona dyplomem honorowym „Fair Play”. Mężatka (Stanisław, inżynier), ma syna (Jacek, ur. 1963, artysta malarz). Mieszka w Warszawie.
Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 273; Pawlak, Olimpijczycy, s. 170-171; MES, t. 2, s. 132; Iskier przewodnik, s. 341; Kronika Sportu, s. 942; Księga sportu, s. 255, 258-260, 503; Porada, Igrzyska, s. 888; Zawiślański, 50 lat sportu łuczniczego, s. 260, 263, 277, 299; Wywiad środowiskowy.
*1972 Monachium: 4-bój ind. – 6 m. na 40 start. z wynikiem 2371 pkt., dystans 70 m: 269 i 278, 60 m: 301 i 312, 50 m: 217 i 282, 30 m: 332 i 326 (zw. D. Wilber USA – 2424 pkt., dystans 70 m: 277 i 288, 60 m: 298 i 319, 50 m: 287 i 285, 30 m: 336 i 334).
| « powrót do listy |