Reyman Henryk Tomasz

REYMAN HENRYK TOMASZ (1897-1963)

ppłk sł. st. WP , legendarny środkowy napastnik krakowskiej Wisły, olimpijczyk z Paryża (1924) , wybitny działacz sportowy.

Urodzony 28 lipca 1897 w Krakowie syn Władysława i Franciszki z Czarnych otrzymał świadectwo dojrzałości w miejscowym III Gimnazjum im. J. Sobieskiego (1914) i rozpoczął studia (Akademia Handlowa) , które przerwał wybuch I wojny światowej. Zmobilizowany do armii austriackiej, ukończył szkołę oficerską w Opawie (1916), walczył najpierw na froncie wschodnim , a potem włoskim (od 1 lutego 1917). Służbę w Wojsku Polskim rozpoczął (29 listopada 1918) w Legii Oficerskiej Oddziału Konnego WP w Krakowie. Obrońca Lwowa i Przemyśla (3pp), uczestnik I Powstania Śląskiego (Pułk Piechoty Ziemi Będzińskiej) i akcji plebiscytowej  na  Śląsku i Orawie (20 pp) oraz wojny polsko-rosyjskiej i wreszcie III Powstania Śląskiego (1921). Czterokrotnie odznaczony Krzyżem Walecznych! W dalszym ciągu swej wojskowej kariery (1924 – kpt. , 1934 -mjr , 1939 -ppłk.) służył w Garnizonie Wileńskim (1928), ukończył studia w CIWF (1929-1930), gdzie przez 3 lata był wykładowcą i instruktorem, odbył kurs dla dowódców batalionów i pułków w Centrum Wyszkolenia Piechoty (Rembertów), wreszcie objął dowództwo I Batalionu 37 pp Ziemi Łęczyckiej im. Ks. J. Poniatowskiego. Człowiek wielkiego żołnierskiego czynu! Równolegle przebiegała jego błyskotliwa kariera sportowa rozpoczęta (1913) występem w piłkarskiej drużynie juniorów TS Wisła Kraków (jednemu klubowi był wierny do grobowej deski!). W latach 1918-1934 rozegrał w jej barwach 409 meczów i zdobył 422 bramki! Tylko w ciągu 7 ligowych sezonów (1927-1933) rozegrał 131 spotkań i zdobył 109 goli, dwukrotnie był mistrzem Polski (1927-1928) i zdobywcą Pucharu Polski (1926) , dwa razy także przewodził najlepszym strzelcom naszej ekstraklasy zdobywając 38/1927/ i 30/1928/ bramek. W reprezentacji narodowej (1922-1931) wystąpił 12 razy, zdobywając 6 bramek. Był znakomitym napastnikiem zaliczanym do najlepszych piłkarzy międzywojennego dwudziestolecia. Nienaganna technika, znakomita dyspozycyjność strzelecka, przebojowość i dojrzałość taktyczna, zrozumienie gry kolektywnej z jednej strony, z drugiej wrodzone cechy przywódcze, olbrzymi autorytet, szacunek dla przeciwnika i solidne podejście do sportowej rywalizacji sprawiły, że wyróżniano go funkcją kapitana drużyny, zarówno Wisły jak i  narodowej reprezentacji. W takiej też, trudnej roli wystąpił na IO. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939 na czele I Baonu 37 pp (bitwa nad Bzurą). Ranny pod Gogolinem (16 września) przebywał jako jeniec w wojennym szpitalu (Rawa Mazowiecka), skąd zbiegł (marzec 1940) i ukrywał się przed internowaniem do obozu jenieckiego aż do wyzwolenia. Po zakończeniu wojny powrócił do Krakowa i wstąpił do Wojska Polskiego. Mianowany dyrektorem WUWF i PW w Krakowie (1 kwietnia 1946) pozostał na tym stanowisku (30 czerwca 1948) aż do przeniesienia do rezerwy. Po reaktywowaniu PZPN (29 czerwca 1945) jego kapitan związkowy aż do 28 sierpnia 1947; potem członek i przewodniczący kapitanatu PZPN (1956-1959). Członek honorowy PZPN (1959) i honorowy prezes krakowskiej Wisły. Miał dwóch braci, którzy także grali w piłkę: Jana Edwarda (1902-1984), wychowanka Wisły, który grał w barwach Cracovii i Czarnych Lwów oraz Stefana Józefa (1898-1941), wychowanka Wisły, rozstrzelanego przez Niemców w Oświęcimiu. Zmarł 11 kwietnia 1963 w Krakowie i pochowany został na Cmentarzu Rakowickim. Dziesięć lat później Rada Narodowa Krakowa nadała jego imię dawnej ulicy Miechowskiej, obok stadionu Wisły, a w grudniu 1976 odsłonięto tam pamiątkowy obelisk. „Człowiek – legenda , duma TS Wisła , sportowiec pełen godności i honoru , wielki idealista i  jeden z ostatnich przedstawicieli romantycznego sportu. Honorowy prezes TS Wisła” – głosi wyryty napis.

 Bibl.: Słownik WF, 1987, z. 1 , s. 143-145 (Kazimierz Toporowicz) ; EP Fuji , Wisła , s. 187-188 , t. 20 , s. 176; Polakiewicz , Igrzyska , s. 248-249; Głuszek , Leksykon 1999 , s. 309 (tu błędny miesiąc urodzenia-sierpień ); Pawlak , Olimpijczycy , s. 214:  Chemicz , Piłka nożna ; Hałys , Polska piłka: 50-lecie Gwardia-Wisła ; 70 lat GTS Wisła ; Radoń , Piłka nożna w Polsce ; Gowarzewski, Biało-Czerwoni , s. 370.

*1924 Paryż: napastnik drużyny piłkarskiej , która w pierwszej kolejce przegrała z Węgrami 0:5 i odpadła z turnieju (zw. Urugwaj).  Skład drużyny zob. – Batsch Mieczysław.

« powrót do listy