Tadeusz Trojanowski (1933-1997)

1

Medale igrzysk olimpijskich

1

nauczyciel wf, trener, zapaśnik (jedyny ze starszego pokolenia), który jako pierwszy Polak zdobył medal olimpijski w Rzymie (1960) – styl wolny (waga kogucia).

Urodzony 1 stycznia 1933 w Straszowie, pow. konecki, woj. kieleckie w urzędniczej rodzinie Hipolita (zginął w czasie wojny) i Józefy Krawczyk. Absolwent Liceum Ogólnokształcącego na warszawskich Bielanach (1952) i stołecznej AWF (1958), gdzie otrzymał tytuł magistra wf. Zapaśnik stylu wolnego (176 cm, 61 kg) wagi koguciej, reprezentant stołecznych klubów: AZS (1951-1954), Gwardii 1955-1966 (tu jego trenerem, a jednocześnie sparing partnerem był Jan Żurawski), LZS Ołtarzew i Drukarza (1968). Przypadkowo w lasku bielańskim (1951) zobaczył pokazy walk zapaśniczych i już kilka dni później zapisał się do akademickiego klubu (AZS – AWF). Był szczupły i delikatnej budowy ciała, toteż nie wróżono mu wielkiej kariery, ale po czterech latach uprawiania zapasów klasycznych (1954) postanowił specjalizować się w stylu wolnym. Tu mógł lepiej wykorzystać swoje predyspozycje fizyczne (długie nogi, większy od rywali zasięg ramion). Z czasem stał się specjalistą w tym sposobie prowadzenia walki: bezbłędnie wykonywał podcięcia, suplesy i rzuty przez biodro z nogą wewnątrz, a w walce parterowej japoński klucz w kombinacji z innymi elementami technicznymi. Operując świetną techniką i dysponując ogromną fantazją w walce odnosił coraz więcej znaczących sukcesów.

7-krotny mistrz Polski (styl wolny) w w. koguciej – 1954, 1956 i piórkowej – 1957, 1958, 1961, 1965, 1966 dokonał wreszcie sztuki, która udała się tylko jemu z całego pokolenia polskich zapaśników lat sześćdziesiątych: zdobył jako pierwszy Polak medal olimpijski w zapasach! Był to nie lada wyczyn i ogromne zaskoczenie dla wszystkich, tym bardziej, że turniej odbywał się na dwóch matach w antycznych Termach Caracali, na otwartym powietrzu, gdzie temperatura dochodziła do 30° C, a nagrzane maty były jeszcze gorętsze. Polaka w tym niezwykle wyczerpującej rywalizacji wyprzedzili jedynie, Amerykanin Terrence McCann i Bułgar Nedżet Zalew. Pierwszy nasz medalista olimpijski w zapasach był wspaniałym kolegą i druhem, znakomitym tancerzem. Ale zdążył być świetnym trenerem, nawet w Maroku (1979-1985) i Austrii (1994). Szef wyszkolenia PZZ (1977-1978), inicjator powstania wielu sekcji w Ludowych Zespołach Sportowych, zasłużony działacz kultury fizycznej, sędzia międzynarodowy. Także Zasłużony Mistrz Sportu odznaczony m. in. srebrnym Medalem za Wybitne Osiągnięcia Sportowe i Złotym Krzyżem Zasługi. Zmarł w Warszawie 10 lutego 1997 i pochowany został na cmentarzu w Wilanowie.

*1960 Rzym: zapasy, styl wolny, w. kogucia 57 kg – w pierwszej kolejce wygrał w 4.24 min. z P. Hanni (Szwajcaria), w drugiej pokonał w 4.25 min. G. Jamesona (Australia), w trzeciej zwyciężył 3:1 F. Kaemmerera (ORO/RFN), w czwartej kolejce wyciągnął wolny los, w piątej przegrał 1:3 z N. Zalewem (Bułgaria), w szóstej uległ T. McCannowi (USA), zdobywając brązowy medal (zw. Amerykanin T. McCann).

Bibl.: Głuszek, Leksykon 1999, s. 354; Pawlak, Olimpijczycy, s. 269; Kronika sportu, s. 1017; Staniszewski, Dzieje, s. 97, 122, 148, 151, 160; MES, t. 2, s. 576; Księga sportu polskiego, s. 539; Godlewski, Olimpijskie turnieje, s. 83, 134, 182; Przewodnik Iskier, s. 850; Duński, Od Paryża, s. 960-961; Latuszkiewicz, Zielone bractwo, s. 55; Lipski, MEZ (w przygotowaniu do druku); AAWF Warszawa, sygn. D-281/Ex; Wywiad środowiskowy.