Feliks Grzegorz Żuber (1905-1940)

Feliks Grzegorz Żuber (1905-1940), absolwent WSH, zawodnik i działacz „Warszawianki”, olimpijczyk z Amsterdamu (1928), rozstrzelany przez hitlerowców w Palmirach.

Urodzony 17 listopada 1905 w Warszawie, syn Stanisława i Józefy z Grosów, ukończył miejscowe III Męskie Gimnazjum Magistratu Miasta (1926) i Wydział Konsularny Wyższej Szkoły Handlowej (1932). Przeszkolenie wojskowe odbył kończąc Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie (1930-1931). Od 1932 ppor. rez. piech. z przydziałem do 5 pp. Legionów (Wilno).

Pracował jako: buchalter w PP, sekretarz sekcji lekkoatletycznej Warszawianki, urzędnik w Elektrowni Warszawskiej, sekretarz redakcji „Kuriera Sportowego” (pismo firmowane przez J. Kusocińskiego) i od 1 stycznia 1934 – rachmistrz Wydziału Buchalterii i Kalkulacji Fabryki Karabinów Państwowej Wytwórni Uzbrojenia w Warszawie (aż do momentu aresztowania).

Lekkoatletykę zaczął uprawiać w gimnazjum. W latach 1925-1930 reprezentował barwy Warszawianki, będąc jej podporą w biegach (100, 200, 400 m). Należał na tych dystansach do polskiej czołówki i stąd trafił na arenę olimpijską. Był 3-krotnym reprezentantem Polski w meczach międzypaństwowych (1929), 5-krotnym rekordzistą kraju (w biegu na 500 m i w sztafetach) i wielokrotnym medalistą mistrzostw Polski (w tym jeden złoty medal w sztafecie 4 x 100 m w 1928). Rekordy życiowe: 400 m – 51.0 (2 czerwca 1929 Ryga) i 800 m – 1:59.8 (31 sierpnia 1929 Warszawa).

Po zakończeniu kariery zawodniczej (1930) poświęcił się działalności społecznej, przede wszystkim w macierzystym klubie. Pełniąc obowiązki kierownika sekcji lekkoatletycznej (do wybuchu wojny), budował jej prestiż i potęgę poprzez pozyskiwanie czołowych zawodników, nie zaniedbując przy tym pracy z własną młodzieżą. Piastował także zaszczytną funkcję wiceprezesa Warszawianki i WOZLA. Tuż po  wybuchu II wojny światowej ewakuował się w kierunku Zaleszczyk ale szybko powrócił do Warszawy i swojego zakładu pracy. Tam też najprawdopodobniej włączył się w nurt działań konspiracyjnych (nie jest wykluczone, że współpracował ze swym bliskim przyjacielem J. Kusocińskim). Aresztowany 30 marca 1940 (dwa dni po „Kusym”) był przesłuchiwany i torturowany w Al. Szucha i na Pawiaku.

Został wywieziony stamtąd w wielkim transporcie więźniów politycznych, których w dniach 20-21 czerwca 1940 w czterech grupach rozstrzelano w Palmirach. Byli wśród nich znani sportowcy m.in. Kusociński (oraz kilku członków jego organizacji OWW „Wilki”) i Żuber, a także dwóch kolarzy WTC: Tomasz Stankiewicz i Tadeusz Bartodziejski.

*1928 Amsterdam: lekkoatletyka, 400 m – 4. miejsce w przedb. (4 start.) i odp. z konk. (zw. R. Barbuti, USA – 47.8).

Bibl.: MES, t. 2, s. 689 (tu błędna data urodzenia); Słownik WF, 1996, z. 2, s. 103-104 (Ryszard Wryk);  Głuszek, Leksykon 1999, s. 381 (tu błędnie miesiąc urodzenia 10); Chwała olimpijczykom, s. 52-55; Bartoszewski 1859 dni, s. 137; Bartoszewski, Pierścień, s. 91; Domańska, Pawiak, s. 68; Igrzyska stare, s. 185; Gołębiewski, Olimpijskie, s. 287, 292; Od Adamczaka do Zasłony; Łojewski, Mecze, s. 55 i dalsze; Rynkowski, Osiągnięcia, s. 24 i dalsze; Warszawianka, s. 7 i dalsze; Tuszyński, Księga, s. 336-337; Pawlak, Olimpijczycy, s. 303; Encyklopedia Statystyczna LA, s. 113, 114, 144; CAW: AP 2203, 8778, 235 prac. cyw.