Renata Mauer-Różańska z medalem „Kalos Kagathos”. Medal, przyznawany za sukcesy w sporcie i znakomite osiągnięcia po zakończeniu kariery sportowej ustanowiony został w 1985r. pod patronatem rektora UJ, prezesa Polskiego Komitetu Olimpijskiego i redakcji „Tempa”. Nawiązuje do starożytnego ideału kalokagatii: jedności przymiotów ciała i ducha ludzkiego, według której wzorzec człowieka wszechstronnego tworzy harmonijne połączenie piękna, zdrowia i sprawności fizycznej (gr. kalós) oraz cnót moralnych i intelektualnych (kathós).
Uczestników ceremonii powitał rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego prof. Jacek Popiel, przypominając, że „Kalos Kagathos” to medal honorujący osoby, które swoją postawą udowodniły, że można harmonijnie łączyć zdrowie i sprawność fizyczną z cnotami moralnymi i intelektualnymi. Przewodniczący Polskiej Akademii Olimpijskiej prof. Józef Lipiec w syntetycznym wykładzie nawiązał do starożytnej idei harmonijnego duchowego piękna i cnót olimpijskich, przypominają także ważny aspekt ekecheirii.
W tym roku, laureatami „Kalos Kagathos” zostali:
- prof. Szymon Krasicki – narciarz i lekkoatleta, profesor AWF w Krakowie, którego laudację wygłosił prof. Józef Lipiec.
- prof. Bogdan Sojkin – piłkarz ręczny, reprezentant Polski, ekonomista, profesor nauk ekonomicznych (laudację wygłosił Andrzej Kraśnicki)
- dr Urszula Figwer – oszczepniczka, dwukrotna olimpijka Igrzysk olimpijskich w Melbourne 1956 i Rzymie 1960 r., nauczycielka akademicka (laudację wygłosił Sobiesław Zasada)
- Renata Mauer-Różańska – strzelczyni, czterokrotna olimpijka, zdobywczyni 3 medali olimpijskich (2 złote i 1 brązowy), nauczycielka akademicka (laudację wygłosił prof. Zbigniew Porada)
- Adam Krzesiński – szermierz, trzykrotny olimpijczyk, dwukrotny medalista olimpijski, były Sekretarz Generalny Polskiego Komitetu Olimpijskiego (laudację wygłosiła prof. Ewa Kałamacka)
Każdy z laureatów zabrał głos z podziękowaniem za przyznanie medalu „Kalos Kagathos”, jednak najwyraźniej zapamiętane zostały słowa mistrzyni olimpijskiej Renaty Mauer-Różańskiej, która podkreśliła znaczenie nauki dla sportu. Przypomniała fundatorkę Uniwersytetu Jagiellońskiego Królową Jadwigę, która wyjątkowo rozumiała, że rozwój nauki jest koniecznością rozwoju społeczeństwa i kultury. Nawiązanie do filozofii trzech filarów Pierre’a de Coubertin stało się więc logicznym wnioskiem w wypowiedzi mistrzyni, która przypomniała o tym, że olimpizm opiera się na kulturze, sporcie i edukacji. Przypomniała wielkie sportsmenki, które przed nią miały zaszczyt otrzymania medalu „Kalos Kagathos”, co teraz w pełni tworzy panteon wielkich osobowości polskiej kultury, nauki, sportu, sztuki, olimpizmu i po prostu dobrego i pięknego życia.
Medal „Kalos Kagathos” został zaprojektowany i wykonany przed rzeźbiarza prof. Jerzego Nowakowskiego z krakowskiej ASP i od 1985 roku przygotowywany jest na każdą, co czteroletnią edycję nagrody. Nawiązuje do olimpijskiej zasady jedności przymiotów ciała i ducha ludzkiego, wedle której wzorzec człowieka wszechstronnego tworzy harmonijne połączenie piękna, zdrowia i sprawności fizycznej (gr. kalós) oraz cnoty moralnej i intelektualnej (agathós). „Kalos Kagathos” (tłumaczony jako „piękny i dobry”) jest antyczną ideą, zobowiązującą do stałego doskonalenia siebie, dążenia do piękna wewnętrznego.
Dotychczasowi laureaci medalu „KALOS KAGATHOS”:
1985 r. – Jerzy Chromik, Stefan Dziedzic, Witalis Ludwiczak, Zbigniew Resich, Marian Suski, Marian Śliwiński, Wojciech Zabłocki
1987 r. – Roman Ciesielski, Izabela Cywińska, Jerzy Jurowicz, Jan Kostrzewski, Jerzy Olszowski, Witold Paryski
1989 r. – Adam Brodecki, Czesław Centkiewicz, Władysław Hasior, Tadeusz Koszarowski, Adam Papée, Zdobysław Stawczyk, Kazimierz Wejchert
1993 r. – Leszek Balcerowicz, Zbigniew Garnuszewski, Zbigniew Lewandowski, Jan Nawrocki, Edward Popiołek, Wanda Rutkiewicz, Leszek Suski, Marek Walczewski
1994 r. – Waldemar Baszanowski, Marian Dudziak, Wojciech Lipoński, Czesław Marchewczyk, Jerzy Młynarczyk, Zbigniew Pietrzykowski, Irena Szewińska
2001 r. – Zbigniew Boniek, Janusz Czerwiński, Michał Joachimowski, Bogusław Nowak, Jerzy Pietrzyk, Wilibald Winkler, Sobiesław Zasada
2003 r. – Andrzej Bachleda, Michał Kleiber, Maria Kwaśniewska-Maleszewska, Ryszard Niemiec, Zenon Ważny, Maksymilian Więcek, Marian Zieliński
2009 r. – Jacek Bierkowski, Barbara Grocholska-Kurkowiak, Teresa Kodelska-Łaszek, Andrzej Łędzki, Mieczysław Nowicki, Helena Oszast, Bohdan Tomaszewski
2013 r. – Danuta Straszyńska, Marian Machowski, Zbigniew Czajkowski, Janusz Różycki, Kajetan Hądzelek, Jerzy Twardokens, Barbara Gorgoń-Flont, Adam Smelczyński
2017 r. – Iwona Bielska, Czesław Lang, Edward Mleczko, Zbigniew Pacelt, Grażyna Rabsztyn, Aleksander Ronikier, Antoni Piechniczek
2019 r. – Krystyna Chojnowska- Liskiewicz, Anna Czerwińska, Bogdan Gonsior, Marek Jóźwik, Marek Koźmiński, Maciej Pietrzyk, Bogdan Wenta
fot. Uniwersytet Jagielloński