Ogólnopolski Konkurs im. Jana Parandowskiego na opowiadania o tematyce olimpijskiej
Ogólnopolski Konkurs im. Jana Parandowskiego na opowiadania o tematyce olimpijskiej to jedyny nieokazjonalny konkurs literacki dla młodzieży, mający najdłuższą tradycję we współczesnej kulturze olimpijskiej. Odbywa się od 1989 roku. W 2009 roku konkurs uznany został przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski za jedną z 20 najlepszych inicjatyw edukacyjnych realizowanych przez Narodowe Komitety Olimpijskie na świecie.
Poprzez uczestnictwo w konkursie uczniowie szkół podstawowych rozwijają swoje sportowe zainteresowania, poszerzają wiedzę nt. igrzysk olimpijskich, idei olimpijskiej i szeroko rozumianego sportu. Konkurs ma na celu promocję aktywności fizycznej, zachowań fair play a także radości z wysiłku, ruchu i zwycięstwa nad sobą.
Opowiadania młodych autorów promują wartości olimpijskie – przyjaźń, szacunek, dążenie do doskonałości; mówią m.in. o potrzebie uczciwej rywalizacji, niepełnosprawności oraz zachowaniu równowagi pomiędzy ciałem a umysłem. Wyrażają dezaprobatę wobec rasizmu, dopingu i łamaniu sportowych zasad. Uczniowie opisują własne doświadczenia i pasje sportowe oraz z powodzeniem przenoszą zachowania, emocje i postawy ze sportowego świata do codziennego życia. Opowiadania to często zapis rodzinnych historii i fabularyzacja losów znanych zawodników.
Rekordowymi pod względem ilości zgłaszanych do konkursu opowiadań były lata: 2001 – 1098 opowiadań, 2002 – 1407 opowiadań, 2003 – 1191 opowiadań i rok 2004 – 1377 opowiadań.
Do 2006 roku konkurs odbywał się przy współpracy Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu, w 2007 – Ministerstwa Edukacji Narodowej. W latach 2009-2016 przy wsparciu finansowym Ministerstwa Sportu i Turystyki, a w okresie 2018-2021 pod honorowym patronatem Ministra Edukacji Narodowej / Ministra Edukacji i Nauki.
W 2022 roku – patronat nad publikacją zwycięskich prac w XXXII edycji konkursu objęła Fundacja ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom. Patronat nad XXXIII edycją (2023 rok) objęli: Minister Sportu i Turystyki (patronat honorowy), Biuro „Niepodległa” a także Fundacja ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom.
Wydania książkowe
Od 2001 roku opowiadania laureatów wydawane są w formie książkowej.
- Serce stadionu – 11. Konkurs (2001)
- Prawda stadionu (2002)
- Światło stadionu (2003)
- Radość stadionu (2004)
- Stadiony nadziei (2005)
- Stadiony marzeń (2006)
- Stadiony wyobraźni (2007)
- Stadiony w słońcu (2008)
- Stadion ze słów (2009)
- Siła marzeń (2010)
- Na skrzydłach marzeń (2011)
- Spełnione marzenia (2012)
- Rezerwowa (2013)
- Radość biegania (2014)
- Sztafeta pokoleń (2015)
- Jesteśmy jedną drużyną (2016)
- Dogonić siebie (2017)
- Sport nie zna granic (2018)
- Mierzymy wysoko. W stulecie Polskiego Komitetu Olimpijskiego (2019)
- Gramy o przyszłość (2020)
- Wracamy do gry (2021)
- Szybciej, Wyżej, Silniej =Razem (2022)
- Jak wygrać wolność? (2023)
Wszystkie wersje elektroniczne publikacji znajdziesz w zakładce Wydawnictwa PKOl
Promotorzy i jurorzy konkursu
Do 2021 roku:
- Renata Susałko – dziennikarka sportowa Polskiego Radia, juror konkursu od 1991 roku
- dr Krzysztof Zuchora – nauczyciel akademicki, poeta, etyk, członek Komisji Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl – juror od 1995 roku, a od 1996 roku – przewodniczący jury konkursu
- Magdalena Janicka – dziennikarka, juror od 1995 roku
- Tadeusz Rożej – przedstawiciel Ministerstwa Sportu i Turystyki do 2014, juror od 2003 do 2018 roku
- Teresa Prusinowska – polonistka czytająca dokładnie wszystkie opowiadania zgłaszane do konkursu w latach 1996-2010
- Jadwiga Pawlak – jurorka dokonująca pierwszej selekcji prac, polonistka czytająca wszystkie opowiadania od 2011 roku
- dr Zofia Czernicka – dziennikarka i prezenterka telewizyjna, członkini Komisji Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl
- Krzysztof Kołbasiuk (2004-2005) oraz Dorota Bierkowska (od 2006 roku) – aktorzy scen polskich prezentujący wybrane opowiadania
- Magdalena Rejf – menedżerka Kultury i Edukacji Olimpijskiej PKOl, organizatorka konkursu od 1995 roku
Od 2022 roku w Jury konkursu zasiadają: dr Krzysztof Zuchora, dr Zofia Czernicka (jw.) oraz:
- Dorota Koman-Szmigiero – poetka, krytyk literacki, redaktor, jurorka licznych konkursów literackich i recytatorskich; od lat związana z Fundacją ABCXXI – Cała Polska czyta dzieciom
- Prof. Grzegorz Leszczyński – kierownik Zakładu Literatury Popularnej, Dziecięcej i Młodzieżowej, dyrektor Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej dla Cudzoziemców Polonicum na Uniwersytecie Warszawskim.
Kim był Jan Parandowski?
To pisarz, eseista i tłumacz literatury. Brązowy medal olimpijski przyznany Janowi Parandowskiemu za „Dysk olimpijski” w doskonałym przekładzie niemieckim Jana Pawła Kaczkowskiego przez jury Międzynarodowego Konkursu Sztuki podczas Igrzysk XI Olimpiady w Berlinie w 1936 roku związał Go nierozerwalnie z Polskim Komitetem Olimpijskim. Świadczą o tym słowa pisarza wypowiedziane wiele lat później, podczas jednego ze spotkań w Klubie Olimpijczyka:
„Moja książka dała mi prawo wstępu do świata sportowego, świata wielkiej przygody. I to jest moją największą nagrodą.”
Galeria zdjęć z finałów konkursów
